Những thói quen hàng ngày đang âm thầm phá hủy đôi mắt của bạn

Đôi mắt là một trong những cơ quan phức tạp và nhạy cảm nhất, nhưng lại thường bị chúng ta bỏ quên trong chu trình chăm sóc sức khỏe hàng ngày. Chúng ta đầu tư cho da, cho vóc dáng, nhưng lại vô tình "ngược đãi" đôi mắt bằng những thói quen đã ăn sâu vào tiềm thức.

Lạm dụng thiết bị điện tử trong bóng tối khiến mắt phải hoạt động quá mức, dễ dẫn đến khô mắt và thoái hóa điểm vàng.

Từ việc dụi mắt khi ngứa, lướt điện thoại trong bóng tối cho đến việc bỏ qua bữa ăn giàu dinh dưỡng, tất cả đều góp phần đẩy nhanh quá trình lão hóa và gây ra những tổn thương khó phục hồi cho thị lực.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hơn 80% các trường hợp suy giảm thị lực và mù lòa trên toàn cầu có thể phòng tránh được nếu chúng ta có ý thức chăm sóc mắt đúng cách. Đáng báo động là nhiều người chỉ tìm đến bác sĩ khi triệu chứng đã nghiêm trọng. Nhận diện và thay đổi thói quen xấu chính là bước đi quan trọng nhất.

Nhận diện những "kẻ thù giấu mặt" của đôi mắt

Những hành động này diễn ra thường xuyên đến mức chúng ta không còn nhận ra sự nguy hiểm của chúng. Tuy nhiên, dưới góc độ khoa học, tác hại của chúng đối với mắt là vô cùng lớn.

Lạm dụng thiết bị điện tử

Đây được xem là "kẻ thù số một" của đôi mắt trong thời đại số. Việc nhìn chằm chằm vào màn hình trong nhiều giờ liền khiến mắt phải điều tiết liên tục, gây mỏi mắt, khô mắt, nhìn mờ.

Nguy hiểm hơn, ánh sáng xanh năng lượng cao từ các thiết bị này có khả năng tấn công trực tiếp vào võng mạc. Thói quen dùng điện thoại trong bóng tối trước khi ngủ càng làm tăng nguy cơ tổn thương tế bào cảm thụ ánh sáng, đẩy nhanh quá trình thoái hóa điểm vàng – nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa ở người lớn tuổi.

Hành động dụi mắt

Khi mắt ngứa hoặc có bụi, phản xạ tự nhiên là đưa tay lên dụi. Tuy nhiên, hành động này rất nguy hiểm. Bàn tay chứa vô số vi khuẩn, việc dụi mắt sẽ tạo cơ hội cho vi khuẩn xâm nhập, gây viêm kết mạc, viêm bờ mi.

Lực tác động từ việc dụi mắt còn có thể làm trầy xước giác mạc. Các chuyên gia tại Bệnh viện Mắt Quốc tế Nhật Bản (JIEH) cảnh báo, với người có giác mạc yếu hoặc mắc bệnh giác mạc chóp, dụi mắt thường xuyên có thể làm bệnh tiến triển nặng, gây suy giảm thị lực vĩnh viễn.

Hút thuốc lá

Các chất độc trong khói thuốc lá làm tổn thương hệ thống mạch máu li ti nuôi dưỡng võng mạc và dây thần kinh thị giác.

Theo chuyên trang Healthline, hút thuốc làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh thoái hóa điểm vàng (gấp 2-3 lần), đục thủy tinh thể và viêm màng bồ đào. Các chất độc này cũng làm cạn kiệt chất chống oxy hóa, làm suy yếu khả năng tự bảo vệ của mắt.

Bỏ qua kính râm và kính bảo hộ

Tia cực tím (UV) từ ánh nắng mặt trời có thể dẫn đến đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng, và mộng thịt. Tương tự, không đeo kính bảo hộ khi làm việc có nguy cơ bắn dị vật (cắt cỏ, hàn xì, làm mộc) là một sai lầm nghiêm trọng, có thể dẫn đến những chấn thương mắt khó phục hồi.

Xây dựng "hàng rào" bảo vệ toàn diện cho đôi mắt sáng khỏe

Đeo kính râm đạt chuẩn khi ra nắng là biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả giúp bảo vệ mắt khỏi tia UV gây hại.

May mắn là phần lớn các tổn thương mắt đều có thể được ngăn chặn bằng việc điều chỉnh lối sống và áp dụng các biện pháp bảo vệ hiệu quả.

Áp dụng quy tắc vàng 20-20-20 và tạo môi trường làm việc thân thiện

Đây là lời khuyên được các chuyên gia nhãn khoa toàn thế giới khuyến nghị. Quy tắc rất đơn giản: Cứ sau mỗi 20 phút làm việc, hãy nhìn ra xa một vật cách khoảng 20 feet (6 mét) trong 20 giây. Điều này giúp mắt được thư giãn.

Bên cạnh đó, hãy điều chỉnh màn hình ngang tầm mắt, cách mắt khoảng 50-60cm, và đảm bảo không gian làm việc đủ sáng, tránh bị lóa màn hình.

Chế độ dinh dưỡng "vàng" cho thị lực

Đôi mắt cũng cần được nuôi dưỡng từ bên trong. Một chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa và dưỡng chất thiết yếu là chìa khóa cho mắt khỏe:

Vitamin A và Beta-carotene: Có trong cà rốt, khoai lang, bí đỏ, rau bina, giúp chống khô mắt.

Lutein và Zeaxanthin: Bảo vệ điểm vàng khỏi ánh sáng xanh. Có nhiều trong cải xoăn, rau chân vịt, bông cải xanh.

Vitamin C: Làm chậm quá trình đục thủy tinh thể. Có nhiều trong cam, chanh, dâu tây.

Axit béo Omega-3: Giúp chống khô mắt. Có nhiều trong cá hồi, cá ngừ, quả óc chó.

Ngủ đủ giấc và khám mắt định kỳ

Giấc ngủ là thời gian để mắt nghỉ ngơi và phục hồi. Thiếu ngủ kéo dài gây mỏi mắt, khô mắt. Hãy đảm bảo ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm.

Quan trọng không kém, hãy khám mắt định kỳ 6 tháng đến 1 năm/lần. Theo ThS.BS Phạm Huy Vũ Tùng (Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM), việc này giúp phát hiện sớm các bệnh lý tiềm ẩn như tăng nhãn áp, bệnh võng mạc tiểu đường... từ đó can thiệp kịp thời và bảo tồn thị lực.

Sử dụng thuốc nhỏ mắt đúng cách và từ bỏ các thói quen xấu khác

Đừng tự ý mua và lạm dụng thuốc nhỏ mắt, đặc biệt là loại chứa Corticoid, vì có thể gây tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.

Đồng thời, hãy từ bỏ thói quen đọc sách trong điều kiện thiếu sáng, không tẩy trang kỹ vùng mắt và không bảo vệ mắt khi đi bơi.

Bảo vệ đôi mắt đòi hỏi sự kiên trì và ý thức thay đổi từ những hành động nhỏ nhất. Bằng cách loại bỏ các thói quen có hại và áp dụng một lối sống lành mạnh, bạn hoàn toàn có thể duy trì một đôi mắt sáng khỏe dài lâu.

Bí quyết bảo vệ mắt cho trẻ em

Những biện pháp bảo vệ mắt khỏi tác hại của tia UV

Những sai lầm phổ biến khi dùng thuốc nhỏ mắt