Cần đề cao trách nhiệm của quản lý nhà nước trong đấu tranh chống ngộ độc thực phẩm tập thể

Tính trong 5 tháng đầu năm, cả nước đã xảy ra 4 vụ ngộ độc tập thể với hàng trăm người mắc phải. Trước thực trạng ngộ độc thực phẩm tập thể liên tiếp xảy ra như hồi chuông cảnh báo về sự lỏng lẻo trong quản lý an toàn thực phẩm. Việc tăng cường trách nhiệm của quản lý Nhà nước trong giám sát là yêu cầu cấp bách và thiết yếu để bảo vệ sức khỏe người dân và xây dựng môi trường sống an toàn.
Xử phạt quán bún chả “rửa thịt” bằng nước than 3,5 triệu đồng Tác hại của việc ăn đồ ăn quá nóng và đồ ăn quá lạnh Nguy hại tiềm ẩn từ việc ăn gỏi cá sống
Cần đề cao trách nhiệm của quản lý nhà nước trong đấu tranh chống ngộ độc thực phẩm tập thể

Nguyên nhân sảy ra ngộ độc thực phẩm tập thể

Theo PGS. TS Nguyễn Duy Thịnh, Nguyên giảng viên Viện Công nghệ và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội, các bữa ăn tập thể thường ẩn chứa nhiều rủi ro dẫn đến ngộ độc thực phẩm tập thể. Các nguyên nhân có thể kể đến như:

Thứ nhất, các bữa ăn tập thể phải phục vụ số lượng người lớn, tương ứng cần số lượng thức ăn lớn, từ nhiều nhà cung cấp nguyên liệu. Việc đảm bảo nguyên liệu từ tất cả các nhà cung cấp có chất lượng và độ an toàn đồng nhất và đạt tiêu chuẩn là việc khó khăn.

Thứ hai, khi có số lượng thực khách lớn, bên chế biến cũng cần nhiều nhân lực để xử lý và chế biến. Rủi ro an toàn thực phẩm có thể xuất phát từ đây nếu có một nhân sự nào đó không tuân thủ các quy định về an toàn khi chế biến. Đặc biệt ở những bữa ăn tập thể tự phát như ăn cỗ, ăn tiệc gia đình…

Cần đề cao trách nhiệm của quản lý nhà nước trong đấu tranh chống ngộ độc thực phẩm tập thể
PGS. TS Nguyễn Duy Thịnh, Nguyên giảng viên Viện Công nghệ và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội

Thứ ba, bảo quản nguyên liệu. PGS.TS Thịnh cho rằng ở những bữa ăn tập thể, thực phẩm thường phải được mua trước, sơ chế trước có khi nửa ngày, một ngày mới đem ra chế biến. Nhiều thực phẩm đáng ra cần được bảo quản lạnh nhưng với nhiều bữa ăn tập thể tự phát thì cũng không thể làm hoàn hảo được. Thời gian chế biến thực phẩm cũng không ngắn. Nếu có vi khuẩn, vi sinh vật xâm nhập vào trong thực phẩm thì chúng sẽ có thời gian sinh sôi, phát triển, tăng khả năng gây ra ngộ độc.

Một trong những nguyên nhân khác đáng được nhắc đến nữa là dụng cụ ăn uống. Trong nhiều trường hợp dụng cụ ăn uống tuy đã được rửa sạch nhưng số lượng nhiều, không kịp phơi khô cũng sẽ nảy sinh vi khuẩn, tăng nguy cơ nhiễm độc.

Chia sẻ về vấn đề này, TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cũng có cùng ý kiến khi cho rằng vi khuẩn, vi rút, nguyên nhân gây ngộ độc thực chất luôn tồn tại ở môi trường xung quanh. Tuy nhiên việc để những tác nhân gây ngộ độc xâm nhập và tồn tại được trong thực phẩm và lên được bàn ăn mới là vấn đề cần truy cứu.

“Những vụ ngộ độc thực phẩm tập thể liên quan đến rất nhiều người, mà xảy ra lặp đi lặp lại. Rất nhiều vụ liên quan đến vi khuẩn Samonella. Là do không ổn từ khâu nguyên liệu, khâu sản xuất, rồi đến khâu giết mổ, khâu vận chuyển rồi đến tận bếp cũng không tiêu diệt hết vi khuẩn, không nấu chín kỹ, cảm nhiễm chéo… Thực ra, chúng ta thấy là hở cả 1 chuỗi, từ gốc đến ngọn, từ khâu nguyên liệu đến nơi chế biến, không kiểm soát được.” - BS Nguyên cho biết.

Cần đề cao trách nhiệm của quản lý nhà nước trong đấu tranh chống ngộ độc thực phẩm tập thể
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai

Người tiêu dùng không thể phòng tránh nguy cơ

Đối với các bữa ăn tập thể, BS Nguyên cho rằng việc nhận biết và phòng tránh nguy cơ xảy ra ngộ độc thực phẩm là rất khó. Người tiêu dùng thường chỉ có công cụ nhận định là niềm tin đối với nhà cung cấp thực phẩm. Niềm tin này có thể được xây dựng trên mắt nhìn, khi quan sát cơ sở cung cấp thực phẩm có khu phục vụ sạch sẽ hay không, thức ăn được phục vụ có tươi mới, lành lặn hay không, chứ không được tiếp cận nơi lưu trữ, chế biến để đánh giá.

Niềm tin cũng có thể xây dựng dựa trên việc tìm hiểu cơ sở cung cấp thực phẩm đó có đầy đủ giấy tờ về đăng ký kinh doanh, vệ sinh an toàn thực phẩm, giấy tờ về nguồn gốc xuất xứ và tiêu chuẩn chất lượng của sản phẩm hay không. Tuy nhiên nhiều cơ sở dù đầy đủ chứng nhận an toàn vẫn để xảy ra ngộ độc thực phẩm cho thực khách. Việc này xảy ra ở cả các nước phát triển chứ không chỉ ở Việt Nam.

“Dựa vào niềm tin, chứ người tiêu dùng không có năng lực để khẳng định là sản phẩm này chuẩn hay không, an toàn hay không. Kể cả cơ quan chức năng cũng chỉ có một số bên chuyên môn mới có khả năng để xác định nó có thực sự có vấn đề hay không” - BS Nguyên cho biết.

Cần đề cao trách nhiệm của quản lý nhà nước trong đấu tranh chống ngộ độc thực phẩm tập thể

Trách nhiệm của cơ quan quản lý

Theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, một sản phẩm thực phẩm khi đi đến bàn ăn phải chịu sự quản lý của ba bộ ngành. Cụ thể, khi còn ở khâu nguyên liệu và tiền nguyên liệu, như chăn nuôi, trồng trọt, trách nhiệm quản lý và đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn được tuân thủ thuộc về Bộ Nông nghiệp. Đến khi nguyên liệu được đưa vào lưu thông, đưa ra thị trường thì cần Bộ Công thương quản lý. Còn từ bếp ăn trở đi mới thuộc trách nhiệm của Bộ Y tế.

Nguyên nhân gây ra ngộ độc thực phẩm là luôn tồn tại xung quanh và có thể xuất hiện ở tất cả các khâu ngay từ đầu chuỗi cung ứng nguyên liệu. Ví dụ vi khuẩn Samonella thậm chí xuất hiện từ trong dạ dày vật nuôi khi còn sống. Vì vậy nếu nói về trách nhiệm kiểm soát ngộ độc thực phẩm là phải thuộc về cả ba bộ Nông nghiệp, Công thương và Y tế.

Ngoài ra, người tiêu dùng ở vị trí thụ động vì không thể nhận biết sản phẩm thực phẩm có vấn đề hay không, còn người sản xuất kinh doanh ở vị trí bị lợi nhuận chi phối, rất dễ có nguy cơ làm sai, kể cả ở các nước phát triển. Do vậy quản lý nhà nước đóng vai trò then chốt trong việc thực phẩm được đảm bảo an toàn, từ khâu sản xuất, chế biến, kinh doanh đến tiêu dùng.

TS.BS Nguyên nhấn mạnh: “Các sản phẩm thực phẩm thương mại có an toàn hay không phụ thuộc gần như tuyệt đối vào công tác quản lý Nhà nước, vai trò của cơ quan chức năng. Đây là giải pháp duy nhất chúng ta cần phải làm để có thể kiểm soát ngộ độc thực phẩm tập thể.”

Cần đề cao trách nhiệm của quản lý nhà nước trong đấu tranh chống ngộ độc thực phẩm tập thể

Ông Nguyễn Thanh Phong - Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế cho rằng, về cơ bản, thể chế và các quy định của pháp luật về công tác quản lý an toàn thực phẩm khá đầy đủ nhưng việc thực hiện chưa tốt. Một số cơ quan, cơ sở còn buông lỏng quản lý, đặc biệt là đối với hoạt động giám sát nguyên liệu đầu vào. Thậm chí, một số cơ sở được cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm kinh doanh nông sản nhưng nhập nguyên liệu nông sản trôi nổi, không kiểm soát được chất lượng để cung cấp cho các đơn vị, người dân. Việc phối hợp liên ngành trong công tác truy xuất nguồn gốc thực phẩm, nguyên liệu thực phẩm ở một số địa phương chưa được thực hiện tốt.

Để công tác quản lý an toàn thực phẩm đạt hiệu quả, ông Nguyễn Hùng Long, Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm cũng cho rằng, UBND các cấp quan tâm công tác quản lý an toàn thực phẩm trên địa bàn, trong đó tăng cường bố trí đầy đủ nguồn nhân lực, kinh phí. Cùng với đó, nâng cao năng lực hiệu quả, hiệu lực quản lý đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm nhỏ lẻ, thức ăn đường phố, cơ sở kinh doanh, dịch vụ ăn uống, an toàn thực phẩm tại các chợ trên địa bàn.

Đồng thời, tổ chức đánh giá nguy cơ mất an toàn thực phẩm, ngăn ngừa ngộ độc và nhất là chỉ đạo kiểm soát chặt chẽ nguồn gốc nguyên liệu nông sản. Kiên quyết không để các cơ sở không có giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm, không có giấy phép kinh doanh được cung cấp thực phẩm trên thị trường.

Chỉ khi có sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ và hiệu quả của các cơ quan chức năng nhà nước mới có thể đẩy lùi vấn nạn ngộ độc thực phẩm tập thể và đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng

Hơn 2.100 người ngộ độc thực phẩm, 6 người tử vong trong 5 tháng Hơn 2.100 người ngộ độc thực phẩm, 6 người tử vong trong 5 tháng
Nâng cơ hội xuất khẩu nông sản, thực phẩm chế biến Việt Nam vào các hệ thống phân phối quốc tế Nâng cơ hội xuất khẩu nông sản, thực phẩm chế biến Việt Nam vào các hệ thống phân phối quốc tế
Mì ăn liền Việt Nam được đưa ra khỏi diện kiểm soát an toàn thực phẩm tại EU Mì ăn liền Việt Nam được đưa ra khỏi diện kiểm soát an toàn thực phẩm tại EU
Bùi Huyền - Hoàng Quốc Khánh T02

Có thể bạn quan tâm

Cùng chuyên mục

Tin khác

100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam: Hành trình kiên trung cùng dân tộc

100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam: Hành trình kiên trung cùng dân tộc

Tròn một thế kỷ kể từ khi Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập Báo Thanh Niên – tờ báo cách mạng đầu tiên của Việt Nam, nền báo chí cách mạng đã đồng hành cùng dân tộc trong mọi giai đoạn cam go, góp phần làm nên những mốc son chói lọi trong lịch sử đất nước. Từ thời kỳ đấu tranh giành độc lập đến thời kỳ xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và hội nhập quốc tế, báo chí cách mạng luôn giữ vững vai trò là lực lượng tiên phong trên mặt trận tư tưởng – văn hóa.
Tạp chí Thương hiệu và Sản phẩm – 20 năm đồng hành phát triển thương hiệu sản phẩm thiên nhiên Việt

Tạp chí Thương hiệu và Sản phẩm – 20 năm đồng hành phát triển thương hiệu sản phẩm thiên nhiên Việt

Nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025), Tạp chí Thương hiệu và Sản phẩm vinh dự đón nhận sự quan tâm, chúc mừng của nhiều cơ quan Trung ương, bộ, ban, ngành, địa phương; đặc biệt là Hội Khoa học các sản phẩm thiên nhiên Việt Nam (VANPS) – Cơ quan chủ quản; cùng đông đảo doanh nghiệp, doanh nhân, nhà khoa học và bạn đọc cả nước. Đây là nguồn động viên to lớn, tiếp thêm động lực để Tạp chí tiếp tục thực hiện sứ mệnh trong chặng đường phía trước.
eHerbal: Sống lành cùng thảo mộc Việt và khoa học hiện đại

eHerbal: Sống lành cùng thảo mộc Việt và khoa học hiện đại

Từ tình yêu với thảo dược Việt, một nữ cử nhân sinh học đã kiến tạo nên eHerbal – thương hiệu thực phẩm và dược liệu thiên nhiên mang triết lý "sống lành", vươn ra thị trường quốc tế bằng công nghệ sấy thăng hoa hiện đại và khát vọng phụng sự cộng đồng.
Báo chí – “thiết chế” đặc biệt trong cuộc chiến chống hàng giả, buôn lậu

Báo chí – “thiết chế” đặc biệt trong cuộc chiến chống hàng giả, buôn lậu

Công điện 72/CĐ-TTg ngày 24/5/2025 của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính không chỉ là lời cảnh tỉnh mà còn là mệnh lệnh hành động chống hàng giả, buôn lậu. Trong đó, báo chí phải thực sự trở thành một chủ thể có vai trò điều phối dư luận, giám sát quyền lực, khơi thông nguồn tin và thúc đẩy hành động thực chất của các cơ quan chức năng.
Báo chí – ngọn đèn trong "mê cung tiêu dùng"

Báo chí – ngọn đèn trong "mê cung tiêu dùng"

Trong cuộc chiến chống hàng giả, hàng nhái, sản phẩm kém chất lượng, báo chí – với vai trò là “người gác cổng thông tin” – không chỉ đơn thuần truyền đạt sự thật, mà còn là lực lượng tiên phong cảnh tỉnh, đấu tranh và bảo vệ người tiêu dùng.
Chi bộ Tạp chí Thương hiệu và Sản phẩm tổ chức Lễ kết nạp đảng viên mới

Chi bộ Tạp chí Thương hiệu và Sản phẩm tổ chức Lễ kết nạp đảng viên mới

Được sự nhất trí của Ban thường vụ Đảng ủy phường Phúc La, sáng nay (21/4) Chi bộ Tạp chí Thương hiệu và Sản phẩm long trọng tổ chức Lễ kết nạp Đảng viên cho quần chúng Đinh Văn Hoàng vào Đảng Cộng sản Việt Nam.
Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước - Bài học về xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân vững mạnh trong kỷ nguyên mới

Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước - Bài học về xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân vững mạnh trong kỷ nguyên mới

Chiến tranh đã lùi xa nửa thế kỷ, nhưng những bài học kinh nghiệm về xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước đến nay vẫn vẹn nguyên giá trị cả về lý luận và thực tiễn.
Bộ Y tế chỉ cách tra cứu thông tin thuốc, tránh mua phải thuốc giả

Bộ Y tế chỉ cách tra cứu thông tin thuốc, tránh mua phải thuốc giả

Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) khuyến cáo người dân nên mua thuốc tại nơi uy tín; kiểm tra bao bì và thông tin trên vỏ thuốc; yêu cầu hóa đơn và chứng từ khi mua thuốc để đảm bảo nguồn gốc... để tránh mua phải thuốc giả.
Thủ tướng yêu cầu điều tra, sớm đưa ra kết luận vụ sản xuất, buôn bán thuốc giả

Thủ tướng yêu cầu điều tra, sớm đưa ra kết luận vụ sản xuất, buôn bán thuốc giả

Thủ tướng yêu cầu Bộ Công an đẩy nhanh điều tra, sớm đưa ra kết luận và xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm trong vụ việc sản xuất, buôn bán thuốc, thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả.
Đề xuất chi phí quản lý bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp giai đoạn 2025-2027

Đề xuất chi phí quản lý bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp giai đoạn 2025-2027

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý với dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về chi phí quản lý bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp giai đoạn 2025-2027.
Xem thêm

Thương hiệu nổi bật

partner-vingroup
partner-bivaco
partner-shb
partner-tan-hoang-minh-group
partner-hdbank
partner-sunshine-group
partner-vinacomin
partner-viglacera
partner-giovanni
partner-th
partner-bacabank
partner-danko-group
Phiên bản di động