Triển khai cấp C/O: Doanh nghiệp cần nắm rõ để hưởng trọn ưu đãi thuế quan

Bà Trịnh Thị Thu Hiền – Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu chia sẻ nhiều thông tin về quy trình cấp C/O và những lợi ích mà doanh nghiệp có thể tận dụng khi thực hiện đúng quy định.

Phân cấp cấp C/O – tạo thuận lợi cho doanh nghiệp xuất khẩu

Theo bà Trịnh Thị Thu Hiền, Nghị định 146/2025/NĐ-CP và Thông tư 40/2025/TT-BCT đã mở rộng phân cấp, phân quyền trong việc cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O). Các quy định này giúp cơ quan quản lý chủ động hơn, đồng thời giảm thời gian, chi phí và thủ tục cho doanh nghiệp.

Hiện có hai hình thức chính trong việc xác nhận xuất xứ hàng hóa:

• Cấp C/O do cơ quan nhà nước thực hiện: Doanh nghiệp nộp hồ sơ và được cơ quan có thẩm quyền cấp chứng nhận. Sở Công Thương Hà Nội đang triển khai hiệu quả hình thức này, dự kiến đến cuối năm 2025 sẽ cấp đầy đủ tất cả mẫu C/O theo các hiệp định thương mại tự do (FTA) Việt Nam đã ký kết.

• Doanh nghiệp tự chứng nhận xuất xứ: Doanh nghiệp tự khai báo xuất xứ và chịu trách nhiệm về tính chính xác của thông tin. Với các lô hàng có giá trị dưới 6.000 Euro (theo EVFTA hoặc UKVFTA), doanh nghiệp có thể tự chứng nhận mà không cần văn bản chấp thuận.

Theo cơ chế hành chính mới, doanh nghiệp không bị giới hạn về địa điểm nộp hồ sơ. “Hà Nội tiếp nhận cả hồ sơ từ doanh nghiệp các tỉnh khác, thậm chí từ khu vực phía Nam. Điều này giúp tiết kiệm thời gian, giảm chi phí đi lại, tạo thuận lợi lớn cho doanh nghiệp xuất khẩu”, bà Hiền cho biết.

Bà cũng nhấn mạnh, C/O là căn cứ để hàng hóa Việt Nam được hưởng ưu đãi thuế nhập khẩu tại các nước có FTA với Việt Nam. Ví dụ, sản phẩm dệt kim xuất sang EU theo EVFTA sẽ giảm thuế từ 12% xuống 0%; xuất sang Canada giảm từ 18% xuống 0%. Đây là lợi thế trực tiếp giúp doanh nghiệp tăng sức cạnh tranh và lợi nhuận.

Triển khai cấp C/O: Doanh nghiệp cần nắm rõ để hưởng trọn ưu đãi thuế quan

C/O phải viết bằng tiếng Anh để được công nhận quốc tế

C/O là chứng từ thương mại quốc tế, gửi cho cơ quan hải quan nước nhập khẩu để doanh nghiệp được hưởng ưu đãi thuế quan. Vì vậy, toàn bộ thông tin trên C/O – từ tên công ty, địa chỉ đến mô tả hàng hóa – phải được ghi bằng tiếng Anh.

Bà Hiền cho biết, một số địa phương trước đây vẫn ghi tên doanh nghiệp bằng tiếng Việt không dấu, dẫn đến việc hải quan nước ngoài nghi ngờ và kéo dài thời gian thông quan. “Việc ghi toàn bộ bằng tiếng Anh là yêu cầu bắt buộc, để tránh sai sót, đảm bảo quyền lợi thuế quan cho doanh nghiệp”, bà nói.

Từ khi Thông tư 40 có hiệu lực (ngày 1/5/2025), nhiều địa phương đã chủ động triển khai cấp C/O và văn bản chấp thuận cho doanh nghiệp tự chứng nhận xuất xứ. Trong đó, Hà Nội là một trong những địa phương đi đầu trong việc ứng dụng hệ thống cấp C/O điện tử, đảm bảo kết nối thông suốt và xử lý hồ sơ nhanh chóng.

Theo phân tích của Cục Xuất nhập khẩu, các ngành hàng như dệt may, da giày và thủy sản đang hưởng lợi nhiều nhất từ C/O trong khuôn khổ EVFTA. Ngành da giày hiện có hơn 90–99% lô hàng xuất khẩu sang EU có C/O hoặc chứng từ tự chứng nhận, trong khi thủy sản và dệt may vẫn đang nỗ lực cải thiện để tận dụng tối đa ưu đãi.

Tăng cường phối hợp, hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng ưu đãi FTA

Sở Công Thương Hà Nội hiện phối hợp chặt chẽ với Cục Xuất nhập khẩu và các đơn vị liên quan để đảm bảo công tác cấp C/O thống nhất, minh bạch và thuận lợi nhất cho doanh nghiệp. Việc cấp giấy chứng nhận được thực hiện theo mẫu con dấu và chữ ký quốc tế, sử dụng toàn bộ bằng tiếng Anh.

Cùng với đó, công tác tập huấn, đào tạo về quy tắc xuất xứ được đẩy mạnh, giúp doanh nghiệp hiểu rõ điều kiện để được hưởng ưu đãi thuế quan. Hệ thống cấp C/O điện tử quốc gia (eCoSys) cũng được vận hành, giúp doanh nghiệp nộp hồ sơ, tra cứu và lưu trữ dữ liệu trực tuyến, tiết kiệm thời gian và chi phí đáng kể.

Bà Hiền lưu ý, trong một số trường hợp, cơ quan hải quan nước nhập khẩu có thể yêu cầu xác minh nguồn gốc hàng hóa. Khi đó, doanh nghiệp cần thông tin ngay cho Sở Công Thương để được hỗ trợ, phối hợp với Cục Xuất nhập khẩu làm việc trực tiếp với phía nước ngoài, đảm bảo quyền lợi chính đáng.

Thực tế cho thấy, những doanh nghiệp tuân thủ nghiêm quy tắc xuất xứ, có quy trình cấp hoặc tự chứng nhận bài bản – như trường hợp của Vinamilk – luôn duy trì ổn định ưu đãi thuế và uy tín trong thương mại quốc tế.

Với việc triển khai đồng bộ quy định mới, Hà Nội đang trở thành điểm sáng trong cải cách thủ tục hành chính xuất nhập khẩu, giúp doanh nghiệp tận dụng hiệu quả các cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do, mở rộng thị trường và nâng tầm hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế.