Bộ Y tế cảnh báo: Không được bỏ qua những dấu hiệu nguy hiểm của sốt xuất huyết

Cảnh báo dịch sốt xuất huyết bùng phát, nguy cơ tử vong tăng cao.

Sốt xuất huyết không còn là bệnh theo mùa

Thông tin tại tọa đàm về dịch sốt xuất huyết ngày 14/6, ông Vũ Hải Sơn – Phó Cục trưởng Cục Phòng, chống bệnh (Bộ Y tế) – cho biết, dịch sốt xuất huyết tại Việt Nam đang diễn biến phức tạp trong những năm gần đây. “Nước ta luôn nằm trong nhóm có số ca mắc cao, với phạm vi lây lan rộng khắp ba miền”, ông nói.

Thống kê 5 tháng đầu năm 2025, cả nước đã ghi nhận gần 23.000 ca mắc sốt xuất huyết, giảm 2,4% so với cùng kỳ năm 2024, nhưng số ca tử vong tăng lên 5 người. Các trường hợp tử vong được ghi nhận tại Bình Dương, Bình Thuận, Khánh Hòa, TP HCM và Ninh Thuận.

TP HCM hiện là tâm điểm của dịch khi số ca mắc tăng 134% so với cùng kỳ. Dịch có xu hướng lan rộng ngay trong mùa khô – thời điểm vốn ít bùng phát – do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, hạn mặn và tình trạng tích trữ nước. Khu vực miền Nam tiếp tục là điểm nóng, chiếm tới 41% tổng số ca mắc của cả nước trong năm 2024. Tại Khánh Hòa, đã ghi nhận hơn 1.600 ca bệnh trong 74 ổ dịch, cho thấy tốc độ lây lan đáng lo ngại.

Không chỉ miền Nam, khu vực Tây Nguyên và miền Trung cũng chứng kiến số ca mắc gia tăng. Tại Hà Nội, theo PGS.TS.BS Đỗ Duy Cường – Viện trưởng Viện Y học nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai – thành phố đã ghi nhận các ca mắc từ tháng 5, sớm hơn mô hình dịch thông thường vốn thường xuất hiện từ tháng 9 đến tháng 12. Dịch không còn khu trú ở một số quận, huyện mà có xu hướng lan rộng hơn.

Ông Cường cảnh báo, nhiều người dân vẫn còn chủ quan, chỉ lo ngại khi có biểu hiện sốt cao hoặc xuất huyết, trong khi thực tế, giảm tiểu cầu và cô đặc máu – hai yếu tố nguy hiểm của sốt xuất huyết – có thể diễn ra thầm lặng và gây tử vong nếu không được theo dõi kịp thời.

Phòng bệnh bằng hành động, không phải bằng sự lo sợ

Bộ Y tế khuyến cáo người dân tăng cường các biện pháp phòng bệnh: diệt muỗi, loăng quăng, ngủ màn.

Theo các chuyên gia, trong số 20 ca sốt xuất huyết thì có một ca diễn tiến nặng. Các đối tượng có nguy cơ cao bao gồm trẻ em, người cao tuổi và người có bệnh mạn tính. Những trường hợp nặng nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời sẽ có tỷ lệ tử vong cao.

Biểu hiện nặng của bệnh không chỉ là xuất huyết như nhiều người lầm tưởng. Giai đoạn nguy hiểm thường từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 7, khi người bệnh có thể bị giảm tiểu cầu, cô đặc máu dẫn đến thoát huyết tương, gây sốc giảm thể tích. Một số dấu hiệu cần theo dõi sát gồm: đau bụng nhiều, nôn nhiều, chảy máu cam, chảy máu chân răng, xuất huyết dưới da, lừ đừ, tiểu ít. Phụ nữ có thể bị rong kinh, rong huyết. Nếu xuất hiện tình trạng vật vã, tay chân lạnh, mệt mỏi kéo dài, người bệnh cần được đưa đến bệnh viện ngay.

PGS Cường nhấn mạnh: “Nhiều người vẫn nghĩ phải sốt cao hoặc chảy máu mới là nguy hiểm. Nhưng thực tế, có người đến viện đã bị sốc, suy đa tạng – lúc này điều trị rất khó khăn và nguy cơ tử vong cao”.

Người bệnh trong giai đoạn nguy hiểm cần tuyệt đối nghỉ ngơi, uống nhiều nước, ăn đồ lỏng dễ tiêu, tránh vận động mạnh. Không nên tự ý dùng thuốc hạ sốt có chứa Aspirin hoặc Ibuprofen vì có thể làm tăng nguy cơ xuất huyết. Chỉ dùng Paracetamol đúng liều và theo chỉ dẫn của bác sĩ. Nếu có thể, nên theo dõi công thức máu định kỳ trong quá trình mắc bệnh.

Cùng với đó, Bộ Y tế khuyến cáo người dân tăng cường các biện pháp phòng bệnh: diệt muỗi, loăng quăng, ngủ màn, đậy kín các dụng cụ chứa nước để tránh muỗi sinh sản. Đây vẫn là biện pháp cơ bản và hiệu quả nhất để ngăn ngừa sự lây lan của dịch.

Một hướng phòng ngừa chủ động khác là tiêm vaccine. Vaccine sốt xuất huyết đã được Bộ Y tế cấp phép lưu hành từ tháng 5/2024. Tuy nhiên, phác đồ tiêm sẽ tùy theo tiền sử mắc bệnh hoặc lịch sử tiêm chủng, vì vậy người dân cần được bác sĩ tư vấn trước khi quyết định tiêm.

Không còn là căn bệnh theo mùa, sốt xuất huyết đang có xu hướng gia tăng quanh năm, lan rộng khắp ba miền. Sự chủ quan có thể phải trả giá bằng tính mạng. Bộ Y tế cảnh báo, dịch bệnh sẽ tiếp tục phức tạp nếu không có sự vào cuộc đồng bộ từ ngành y tế và ý thức chủ động của mỗi người dân.

Số ca mắc sốt xuất huyết tăng cao, nhiều ca chuyển nặng

Bà Rịa - Vũng Tàu ghi nhận ca tử vong đầu tiên do sốt xuất huyết