Uống trà xanh tươi mỗi ngày có tốt cho sức khỏe?
Uống trà xanh tốt cho sức khỏe nhưng có người chăm uống lại hỏng gan, vì sao vậy? Trà xanh có rất nhiều công dụng nhưng đại kỵ với những người này Nhưng lợi ích từ trà xanh |
Lợi ích khi bạn uống trà xanh mỗi ngày
Uống trà xanh mỗi ngày rất tốt cho sức khoẻ |
BSCKII. Huỳnh Tấn Vũ, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM - Cơ sở 3 cho biết, trà xanh (chè xanh) không những là thức uống đơn thuần mà còn có tác dụng phòng và chữa bệnh. Trà xanh được làm từ cây trà, nguồn gốc ở Trung Quốc. Người Trung Quốc đã biết dùng trà từ 2.500 năm trước công nguyên, sau đó tới Nhật Bản và nhiều nước châu Á khác.
Uống chè xanh mỗi ngày là thói quen tốt được các chuyên gia sức khoẻ khuyến khích. Uống chè xanh đúng cách và vừa đủ cơ thể bạn sẽ nhận được những tác dụng dưới đây:
Giúp cải thiện chức năng não: Trà xanh không chỉ giúp bạn tỉnh táo mà còn có thể giúp tăng cường chức năng não. Thành phần hoạt chất quan trọng là caffein, có thể cải thiện các khía cạnh khác nhau của chức năng não, gồm tâm trạng, sự phản ứng và trí nhớ. Tuy nhiên, caffeine không phải là hợp chất tăng cường trí não duy nhất trong trà xanh.
Ngoài ra, trong trà xanh cũng chứa axit amin L-theanine có thể làm tăng hoạt động của chất dẫn truyền thần kinh, tác dụng chống lo âu. Bên cạnh đó, trà xanh cũng làm tăng dopamine và sản xuất sóng alpha trong não. Các nghiên cứu cho thấy, caffeine và L-theanine có tác dụng hiệp đồng. Điều này nghĩa là sự kết hợp của cả hai có thể có tác dụng đặc biệt mạnh mẽ trong việc cải thiện chức năng não. Do chứa L-theanine và một lượng nhỏ caffein, trà xanh có thể mang lại cho bạn cảm giác nhẹ nhàng và khác biệt hơn nhiều so với cà phê. Nhiều người cho biết họ có năng lượng ổn định hơn và làm việc hiệu quả hơn nhiều khi họ uống trà xanh so với uống cà phê.
Trà xanh không chỉ có thể góp phần cải thiện chức năng não trong thời gian ngắn, mà còn có thể bảo vệ não của bạn khi bạn già đi. Một số nghiên cứu cho thấy, các hợp chất catechin trong trà xanh mang nhiều tác dụng bảo vệ tế bào thần kinh trong ống nghiệm và mô hình động vật, có thể hỗ trợ làm giảm nguy cơ sa sút trí tuệ, chứng rối loạn thoái hóa thần kinh phổ biến ở người cao tuổi.
Phòng ngừa bệnh ung thư: Chất chống oxy hóa trong trà xanh giúp cơ thể có khả năng chống lại sự gây hại của gốc tự do, nhờ đó mà góp phần bảo vệ tế bào khỏi sự phá huỷ của khối u ác tính.
Tốt với hệ tim mạch: Uống trà xanh đúng cách rất tốt với những người mắc bệnh tim vì nó làm giảm lượng cholesterol xấu có trong cơ thể.
Phòng ngừa sâu răng và giảm thâm ở quầng mắt: Hoạt chất ở trong trà xanh có thể kìm hãm vi khuẩn phát triển nên thảo dược này được dùng nhiều trong thành phần của kem đánh răng. Uống trà xanh giúp phòng ngừa sâu răng và hôi miệng. Với khả năng hạn chế sự giãn nở mạch máu ở dưới bọng mắt, trà xanh trở thành thức uống chữa thâm quầng mắt rất tốt. Không những thế, lượng cafein và tanin có trong trà xanh còn giảm lượng nước ở mô nên khiến vùng da quanh mắt giảm được thâm và sưng.
Cải thiện miễn dịch và tăng sự chắc khỏe cho hệ xương: Florua trong trà xanh tác dụng hỗ trợ hệ xương thêm chắc khỏe. Uống trà xanh mỗi ngày còn cải thiện sức đề kháng và khả năng miễn dịch.
Làm đẹp da: EGCG là loại hoạt chất trong trà xanh với công dụng giữ độ đàn hồi và ngăn ngừa lão hóa cho da. Vì thế mà uống trà xanh là cách để đem lại vẻ đẹp tự nhiên cho da từ sâu bên trong.
Ai không nên uống nhiều trà xanh?
Uống quá nhiều trà dễ dẫn đến thiếu sắt vì trà rất giàu tannin, có thể liên kết với sắt và ngăn không cho sắt hấp thụ qua đường tiêu hóa. |
Người bị các vấn đề dạ dày: Chất tannin có trong trà xanh làm tăng acid dạ dày, có thể gây đau dạ dày, cảm giác buồn nôn hoặc táo bón. Vì vậy, không nên uống trà xanh khi bụng đói. Tốt nhất nên uống trà xanh sau bữa ăn hoặc giữa các bữa ăn. Những người bị loét dạ dày hoặc trào ngược acid không nên uống trà xanh quá mức. Một nghiên cứu năm 1984 kết luận rằng trà là chất kích thích mạnh acid dạ dày.
Người nhạy cảm với caffein: Chất caffeine trong trà xanh gây chóng mặt hoặc choáng váng khi tiêu thụ với lượng lớn. Caffeine làm giảm lưu lượng máu đến não và hệ thần kinh trung ương, dẫn đến hiện tượng như say tàu xe. Trong một số hiếm trường hợp, uống trà xanh có thể dẫn đến co giật. Trong một số trường hợp, uống trà xanh cũng làm tăng chứng ù tai. Nếu bị ù tai, hãy tránh uống trà xanh. Luôn uống trà xanh với lượng vừa phải, người nhạy cảm với caffeine nên tránh. Tuy nhiên, các tác dụng phụ này rất hiếm và chỉ xảy ra khi tiêu thụ với số lượng quá mức hoặc ở những người nhạy cảm với caffein.
Người bị thiếu sắt, thiếu máu: Uống quá nhiều trà dễ dẫn đến thiếu sắt vì trà rất giàu tannin, có thể liên kết với sắt và ngăn không cho sắt hấp thụ qua đường tiêu hóa. Nhiều người thưởng thức một tách trà ấm sau bữa ăn để giúp kích thích tiêu hóa. Tuy nhiên, trà xanh có tác dụng ngược lại nếu vừa một bữa ăn giàu chất sắt thì chất tannin trong trà xanh dễ ngăn cơ thể hấp thụ khoáng chất quan trọng này. Một nghiên cứu năm 2001 báo cáo rằng chiết xuất trà xanh làm giảm 25% sự hấp thụ sắt non-heme. Sắt non-heme là loại sắt chính có trong trứng, sữa và thực phẩm thực vật như đậu, vì vậy uống trà xanh cùng với những thực phẩm này dễ làm giảm hấp thụ sắt. Tuy nhiên, vitamin C làm tăng khả năng hấp thụ sắt non-heme, vì vậy có thể vắt chanh vào trà hoặc tiêu thụ các thực phẩm giàu vitamin C khác được tiêu thụ trong bữa ăn, chẳng hạn như bông cải xanh. Ngoài ra, theo Viện Ung thư Quốc gia, uống trà giữa các bữa ăn dường như ít ảnh hưởng đến việc hấp thụ sắt nhưng để phòng ngừa, hãy tránh uống trà xanh nếu bị thiếu máu.
Phụ nữ mang thai và cho con bú: Trà xanh có chứa caffeine, catechin và acid tannic. Tất cả ba chất này đều có liên quan đến nguy cơ mang thai. Nếu đang mang thai hoặc cho con bú, uống trà xanh với lượng nhỏ, khoảng 2 tách mỗi ngày là an toàn. Lượng trà xanh này cung cấp khoảng 200mg caffeine. Tuy nhiên, uống hơn 2 tách trà xanh mỗi ngày là không an toàn và có liên quan đến việc tăng nguy cơ sảy thai cũng như một số tác động tiêu cực khác. Caffeine đi vào sữa mẹ làm ảnh hưởng đến trẻ bú mẹ. Ngoài ra, mẹ bầu uống một lượng lớn có thể gây dị tật bẩm sinh ống thần kinh ở trẻ sơ sinh.
Người mắc bệnh tim mạch: Tuy việc uống trà có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh động mạch vành, các vấn đề tim mạch khác như đột quỵ, đau thắt ngực, đau tim và ngừng tim. Nhưng bên cạnh lợi ích trên thì người mắc bệnh tim mạch lưu ý nếu uống quá nhiều trà, trà quá đặc gây tăng huyết áp, gây khó ngủ, tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch khác như gây nhịp tim không đều do hệ thần kinh trung ương, hệ tim mạch, hệ tiêu hóa và thận luôn luôn bị kích thích ở trạng thái hưng phấn. Người mắc bệnh đái tháo đường uống trà xanh hãy theo dõi lượng đường trong máu một cách cẩn thận, caffeine trong trà xanh có thể ảnh hưởng đến việc kiểm soát lượng đường trong máu.
Người bị tiêu chảy và hội chứng ruột kích thích: Chất caffeine trong trà xanh, đặc biệt là khi dùng với số lượng lớn làm trầm trọng thêm bệnh tiêu chảy và các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích. Caffeine tạo ra tác dụng nhuận tràng vì nó kích thích cơ đại tràng co bóp và giải phóng thường xuyên hơn. Điều này dẫn đến việc phải đi vệ sinh thường xuyên hơn, gây khó chịu cho dạ dày. Nếu bạn bị hội chứng ruột kích thích, hãy tránh uống trà xanh. Để tránh những tác dụng phụ này, không nên uống trà xanh khi bụng đói. Thay vào đó, hãy tiêu thụ trà xanh sau mỗi bữa ăn. Nếu bị bệnh trào ngược acid, loét dạ dày, hãy tránh uống trà xanh vì có thể làm tăng acid.
Người bị rối loạn chảy máu: Trong một số ít trường hợp, trà xanh có thể gây rối loạn chảy máu. Các hợp chất trong trà xanh làm giảm nồng độ fibrinogen, một loại protein giúp đông máu. Trà xanh cũng ngăn ngừa quá trình oxy hóa acid béo, làm loãng máu. Nếu bị rối loạn đông máu, hãy tránh uống trà xanh.
Giảm hấp thụ protein và chất béo ở trẻ em: Chất tannin trong trà xanh có thể cản trở sự hấp thụ các chất dinh dưỡng như protein và chất béo ở trẻ em. Nó cũng dẫn đến kích thích quá mức do chất caffeine có trong trà xanh. Do đó không nên cho trẻ em uống trà xanh.
Người bị bệnh gan: Bổ sung chiết xuất trà xanh có liên quan đến một số trường hợp tổn thương gan. Chiết xuất trà xanh có thể làm cho bệnh gan nặng hơn. Bệnh gan nặng, vì lượng caffeine trong máu tích tụ và tồn tại lâu hơn gây căng thẳng cho gan. Để tránh tác dụng phụ này, hãy tránh uống nhiều hơn 4 đến 5 tách trà xanh mỗi ngày.
Người bị loãng xương: Uống trà xanh có thể làm tăng lượng canxi được thải ra ngoài qua nước tiểu. Caffeine nên được giới hạn ở mức dưới 300mg mỗi ngày (khoảng 2-3 tách trà xanh). Có thể bù đắp lượng canxi bị mất do caffeine gây ra bằng cách bổ sung canxi.
Lưu ý thời điểm uống trà xanh để đảm bảo sức khỏe
Khi uống trà phải chú ý lựa chọn và sử dụng sao cho đạt được hiệu quả cao nhất. |
BSCKII. Huỳnh Tấn Vũ cho biết, trà vừa là thức uống nhưng cũng là thuốc nên khi dùng phải chú ý lựa chọn và sử dụng sao cho đạt được hiệu quả cao nhất, tránh các tác dụng phụ không mong muốn. Khi uống trà, cần nhớ những nguyên tắc sau:
Tránh uống trà khi đói: Trà sẽ xâm nhập phế làm cho tỳ vị của bạn bị lạnh. Bạn dễ rơi vào tình trạng cồn cào, nôn nao, khó chịu, hoa mắt, chóng mặt, và điều này rất nguy hiểm cho cơ thể.
Tránh uống trà lạnh: Trà lạnh có thể gây đình trệ khí, khiến bạn phát sinh nhiều đờm tiết.
Tránh pha trà để quá lâu: Trà để lâu dễ bị ôxy hóa, nhiễm vi khuẩn có hại.
Tránh pha trà lại nhiều lần: Khi đó các nguyên tố vi lượng có trong trà sẽ không còn.
Tránh uống trà trước bữa ăn: Nước trà sẽ làm loãng dịch vị của bạn.
Tránh uống trà ngay sau bữa ăn: Axit tannic trong lá trà sẽ làm cho protein ở thức ăn trở nên cứng. Hơn nữa, nước chè cũng ức chế sự hấp thụ chất sắt. Hãy uống trà xanh sau khi ăn khoảng 30 phút sẽ có lợi cho sức khỏe.
Tránh dùng nước trà để uống thuốc: Axit tannic trong lá trà sẽ gây ảnh hưởng tới hiệu quả của thuốc.
Tránh uống nước trà để qua đêm: Khi để qua đêm, một số vitamin trong trà xanh sẽ bị phân hủy, gây ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe.