Nền tảng dinh dưỡng giúp phòng và kiểm soát sỏi thận

Nền tảng dinh dưỡng cho người bệnh sỏi thận

Việc hình thành sỏi thận có liên quan mật thiết đến nồng độ các chất khoáng và muối trong nước tiểu. Do đó, điều chỉnh chế độ ăn uống hàng ngày là biện pháp nền tảng và hiệu quả nhất để can thiệp vào quá trình này. Dù bạn bị loại sỏi nào, việc tuân thủ những nguyên tắc vàng dưới đây sẽ giúp kiểm soát bệnh một cách tốt nhất.

Uống đủ nước

Uống đủ nước giúp làm loãng nước tiểu, ngăn chặn các khoáng chất kết tinh và lắng đọng thành sỏi.

Đây là nguyên tắc đơn giản nhưng lại có vai trò quyết định nhất. Uống đủ nước giúp làm loãng nước tiểu, ngăn chặn các khoáng chất kết tinh và lắng đọng thành sỏi. Nước cũng tạo ra dòng chảy mạnh mẽ hơn qua đường tiết niệu, giúp tống đẩy những viên sỏi nhỏ ra ngoài một cách tự nhiên trước khi chúng kịp lớn hơn.

Người bệnh sỏi thận nên uống từ 2.5 đến 3 lít nước mỗi ngày, chia đều trong ngày. Dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy bạn đã uống đủ nước là khi nước tiểu có màu vàng nhạt hoặc trong suốt.

Nước lọc là lựa chọn tốt nhất. Ngoài ra, bạn có thể bổ sung nước chanh tươi, nước cam tươi (không đường) vì chúng chứa nhiều citrate, một chất tự nhiên có khả năng ức chế sự hình thành sỏi canxi.

Kiểm soát lượng protein động vật

Chế độ ăn quá nhiều đạm, đặc biệt là đạm từ thịt đỏ (thịt bò, thịt cừu) và nội tạng động vật, làm tăng nồng độ axit uric trong máu và nước tiểu. Điều này không chỉ làm tăng nguy cơ hình thành sỏi axit uric mà còn làm giảm citrate niệu, tạo điều kiện cho sỏi canxi phát triển.

Người bệnh chỉ nên tiêu thụ khoảng 150-200 gram thịt mỗi ngày. Thay vào đó, hãy ưu tiên các loại protein nạc, ít purin hơn như thịt ức gà bỏ da, cá, và kết hợp với protein từ thực vật như các loại đậu, đậu phụ.

Cắt giảm muối (Natri) trong khẩu phần ăn

Lượng natri cao trong cơ thể sẽ kéo theo sự gia tăng bài tiết canxi qua nước tiểu. Khi nồng độ canxi trong nước tiểu tăng cao, nguy cơ kết hợp với oxalat hoặc photphat để tạo sỏi sẽ lớn hơn rất nhiều.

Bạn nên hạn chế lượng muối tiêu thụ dưới 3 gram mỗi ngày. Tránh các loại thực phẩm chế biến sẵn, đồ hộp, thức ăn nhanh, dưa cà muối và giảm gia vị mặn khi nấu ăn.

Hạn chế thực phẩm giàu Oxalate

Sỏi canxi oxalat là loại sỏi thận phổ biến nhất, chiếm khoảng 80% các trường hợp. Oxalat là một hợp chất tự nhiên có trong nhiều loại thực vật, có thể kết hợp với canxi trong nước tiểu và tạo thành sỏi.

Vì vậy, việc hạn chế các thực phẩm giàu oxalat là rất cần thiết, bao gồm: rau bina (cải bó xôi), củ dền, khoai lang, các loại hạt (hạnh nhân, hạt điều), đậu phộng, trà đặc và sô cô la.

Bổ sung đủ canxi từ thực phẩm, không kiêng khem quá mức

Nhiều người lầm tưởng rằng bị sỏi canxi thì phải kiêng hoàn toàn canxi. Đây là một quan niệm sai lầm. Canxi từ thực phẩm khi được tiêu thụ cùng bữa ăn sẽ kết hợp với oxalat ngay trong đường ruột và được thải ra ngoài, giúp ngăn chặn oxalat được hấp thu vào máu và đi đến thận.

Hãy đảm bảo cung cấp đủ canxi (khoảng 800-1000mg/ngày) thông qua các thực phẩm tự nhiên như sữa, sữa chua, phô mai. Hạn chế tự ý sử dụng viên uống bổ sung canxi nếu không có chỉ định của bác sĩ.

Xây dựng thực đơn hàng ngày

Dựa trên các nguyên tắc trên, việc lựa chọn thực phẩm thông minh sẽ giúp bạn xây dựng một thực đơn vừa ngon miệng, đủ chất, vừa thân thiện với sức khỏe của thận.

Việc lựa chọn thực phẩm thông minh sẽ giúp bạn xây dựng một thực đơn vừa ngon miệng, đủ chất, vừa thân thiện với sức khỏe của thận.

Nhóm thực phẩm nên ưu tiên trong thực đơn

Rau củ ít Oxalate: Bông cải xanh, súp lơ trắng, bắp cải, dưa chuột, cà rốt.

Trái cây tươi: Đặc biệt là các loại quả họ cam quýt như cam, chanh, bưởi.

Ngũ cốc nguyên hạt: Gạo lứt, yến mạch nguyên hạt.

Sản phẩm từ sữa: Sữa tươi không đường, sữa chua, phô mai.

Chất đạm lành mạnh: Ưu tiên cá, ức gà bỏ da, lòng trắng trứng, và đạm thực vật.

Nhóm thực phẩm cần hạn chế hoặc tránh xa

Thực phẩm giàu purin: Nội tạng động vật, thịt đỏ, các loại cá khô.

Thực phẩm giàu Oxalate: Rau bina, rau dền, củ dền, trà đặc, cà phê, sô cô la.

Thực phẩm nhiều muối: Thịt nguội, xúc xích, đồ ăn đóng hộp, dưa muối.

Chất béo xấu và đồ ngọt: Đồ ăn chiên rán, bánh kẹo, nước ngọt có ga.

Đồ uống có cồn và chất kích thích: Rượu, bia nên được loại bỏ hoàn toàn.

Việc tuân thủ một chế độ ăn uống khoa học không chỉ là giải pháp hỗ trợ điều trị mà còn là chìa khóa để ngăn ngừa nguy cơ sỏi thận tái phát. Hãy nhớ rằng, mỗi người có một cơ địa khác nhau, do đó, điều quan trọng nhất là tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng một thực đơn phù hợp nhất với bản thân.

Vì sao đồ uống trên 65°C bị WHO cảnh báo gây ung thư?

Vì sao hệ hô hấp dễ "gặp nạn" vào mùa mưa?

Bảo vệ làn da sau lũ lụt