Hay quên sau tuổi 40, coi chừng bệnh Alzheimer

Bệnh Alzheimer là nguyên nhân phổ biến nhất gây sa sút trí tuệ ở người cao tuổi. Bệnh đặc trưng bởi sự thoái hóa dần dần của các tế bào thần kinh và synap trong vỏ não, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến trí nhớ, khả năng ngôn ngữ, tư duy và các hoạt động sinh hoạt hàng ngày.

Bệnh Alzheimer là nguyên nhân phổ biến nhất gây sa sút trí tuệ ở người cao tuổi.

Bệnh Alzheimer thường xuất hiện sau tuổi 65, nhưng trong một số ít trường hợp có thể khởi phát từ độ tuổi 40–65, đặc biệt nếu có yếu tố di truyền.

Sự thay đổi chức năng não ở tuổi trung niên thường bị nhầm lẫn với căng thẳng hay quá trình lão hóa bình thường. Tuy nhiên, đây cũng có thể là dấu hiệu sớm của bệnh thoái hóa thần kinh. Người bệnh bắt đầu gặp khó khăn trong việc ghi nhớ sự kiện gần, giảm tập trung, thờ ơ với mọi việc và suy giảm khả năng tư duy trừu tượng.

Diễn tiến bệnh qua các giai đoạn

Giai đoạn nhẹ

Trí nhớ suy giảm rõ rệt, nhất là với thông tin mới.

Khó khăn trong việc nói, viết, giảm vốn từ.

Quên những sự việc đã xảy ra trong quá khứ, lúng túng khi sử dụng đồ vật quen thuộc.

Có dấu hiệu phối hợp vận động kém, nhưng thường bị bỏ qua.

Giai đoạn vừa

Mất dần khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày.

Rối loạn ngôn ngữ: dùng sai từ, lặp từ, khó tìm từ diễn đạt.

Trí nhớ suy giảm nghiêm trọng, không nhận ra người thân.

Trí nhớ suy giảm nghiêm trọng, không nhận ra người thân.

Dễ bị ngã do mất phối hợp vận động.

Thay đổi hành vi: đi lang thang, cáu gắt, chống đối khi được chăm sóc.

Một số người có thể xuất hiện ảo giác hoặc hội chứng “lúc hoàng hôn”.

Giai đoạn nặng

Phụ thuộc hoàn toàn vào người chăm sóc.

Gần như mất hoàn toàn khả năng giao tiếp.

Cơ thể suy kiệt, teo cơ, liệt giường, không còn tự ăn uống được.

Nguy cơ tử vong do biến chứng như loét tì đè, viêm phổi, suy dinh dưỡng.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Hiện chưa xác định chính xác nguyên nhân gây Alzheimer, nhưng giới khoa học nghi ngờ sự tích tụ bất thường của protein trong não làm chết tế bào thần kinh, kèm theo sự lão hóa hệ thần kinh, rối loạn oxy hóa và tổn thương do các bệnh nền.

Các yếu tố nguy cơ đã được ghi nhận:

Tuổi cao (trên 65 tuổi).

Di truyền: có người thân mắc bệnh.

Nữ giới có nguy cơ cao hơn.

Mắc hội chứng Down.

Chấn thương sọ não, đặc biệt khi lớn tuổi.

Trầm cảm muộn.

Ít vận động, chế độ ăn nghèo dinh dưỡng.

Thiếu hoạt động trí tuệ.

Các bệnh tim mạch, đái tháo đường, hút thuốc lá.

Điều trị và chăm sóc làm chậm tiến triển bệnh

Dù chưa có thuốc điều trị khỏi hoàn toàn bệnh Alzheimer, nhưng một số loại thuốc có thể giúp kiểm soát triệu chứng và làm chậm tiến trình sa sút trí tuệ. Kết hợp với chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt hợp lý và chăm sóc tâm lý – xã hội, người bệnh có thể duy trì chất lượng sống ở mức nhất định trong nhiều năm.

Các chuyên gia khuyến cáo, nếu xuất hiện dấu hiệu nghi ngờ, người bệnh nên được thăm khám và chẩn đoán sớm. Phát hiện và can thiệp kịp thời giúp nâng cao hiệu quả điều trị và giảm gánh nặng cho gia đình, xã hội.

Cẩn trọng với yến chưng sẵn giá rẻ, làm sao để phân biệt thật giả?

Tự ý đắp thuốc lá chữa bỏng, bệnh nhẹ hóa nặng

Những thói quen âm thầm hủy hoại khuôn mặt bạn