Đo huyết áp sai cách: Những lỗi nhỏ gây sai số lớn

Vì sức khỏe cộng đồng 14/08/2025 08:43

Uống cà phê, ngồi sai tư thế hay chọn sai vòng bít… đều có thể khiến kết quả đo huyết áp lệch xa thực tế. Loại bỏ những yếu tố này là chìa khóa để có con số chính xác.

Vitamin D: “chiến binh thầm lặng” bảo vệ tim mạch Chóng mặt, xây xẩm khi đứng dậy: Hiện tượng hạ huyết áp tư thế đứng ở người lớn tuổi Mỡ bụng: “Sát thủ thầm lặng” làm tăng nguy cơ đột quỵ

Những sai lầm phổ biến cần tránh

Kết quả đo huyết áp có thể bị ảnh hưởng bởi rất nhiều yếu tố từ thể chất, tinh thần đến các sai sót trong quá trình chuẩn bị. Trước khi bấm nút khởi động máy, hãy đảm bảo bạn đã loại bỏ hoàn toàn các yếu tố gây nhiễu dưới đây. Đây chính là bước nền tảng quyết định đến 50% độ chính xác của kết quả.

Kết quả đo huyết áp có thể bị ảnh hưởng bởi rất nhiều yếu tố từ thể chất, tinh thần đến các sai sót trong quá trình chuẩn bị.

Nghỉ ngơi không đủ trước khi đo: Đây là sai lầm phổ biến nhất. Bất kỳ hoạt động thể chất nào cũng có thể làm tăng huyết áp tạm thời. Nguyên tắc bất di bất dịch là phải ngồi nghỉ ngơi trong một không gian yên tĩnh ít nhất 5 phút trước khi đo.

Sử dụng chất kích thích: Uống cà phê, trà đặc, rượu bia hoặc hút thuốc lá trong vòng 30 phút trước khi đo sẽ làm co mạch máu và tăng nhịp tim. Hãy tránh xa chúng để có kết quả phản ánh đúng tình trạng sức khỏe của mình.

Bàng quang đầy nước tiểu: Một bàng quang căng đầy có thể làm tăng chỉ số huyết áp tâm thu lên 10-15 mmHg. Vì vậy, hãy luôn đi vệ sinh trước khi ngồi vào vị trí đo.

Sai tư thế ngồi: Ngồi sai tư thế là một "kẻ phá bĩnh" thầm lặng. Tư thế đúng chuẩn là ngồi thẳng lưng trên ghế có tựa, hai chân đặt song song trên sàn, không vắt chéo chân.

Vị trí cánh tay không đúng: Cánh tay quấn vòng bít phải được đặt ngang với tim. Nếu tay đặt quá cao, kết quả sẽ thấp hơn thực tế và ngược lại. Cách tốt nhất là đặt cánh tay thoải mái trên mặt bàn.

Sử dụng vòng bít (cuff) sai kích cỡ: Đây là lỗi kỹ thuật nghiêm trọng. Nếu vòng bít quá chật, kết quả đo sẽ cao giả tạo. Ngược lại, nếu vòng bít quá rộng, kết quả sẽ thấp giả tạo.

Hãy đảm bảo vòng bít vừa vặn, có thể luồn vừa 1-2 ngón tay vào giữa vòng bít và cánh tay. Nếu cần, hãy mua vòng bít có kích cỡ phù hợp hơn.

Nói chuyện hoặc cử động trong lúc đo: Trong suốt quá trình máy đang hoạt động, hãy giữ im lặng và không cử động. Việc nói chuyện hay lo lắng cũng có thể làm thay đổi kết quả đo.

Tuân thủ quy trình "vàng" 5 bước để có chỉ số đáng tin cậy

Sau khi đã loại bỏ hết các yếu tố gây nhiễu, việc tuân thủ một quy trình đo lường chuẩn mực sẽ giúp bạn thu được những con số nhất quán và chính xác nhất.

Việc tuân thủ một quy trình đo lường chuẩn mực sẽ giúp bạn thu được những con số nhất quán và chính xác nhất.

Bước 1: Chọn thời điểm đo lường nhất quán Để theo dõi khoa học, bạn nên đo vào các thời điểm cố định trong ngày, ví dụ như buổi sáng sau khi thức dậy 1 giờ và buổi tối trước khi đi ngủ.

Bước 2: Quấn vòng bít đúng kỹ thuật Kéo tay áo lên, đảm bảo không quấn vòng bít đè lên lớp vải. Đặt vòng bít vào bắp tay trần, mép dưới của vòng bít phải cách khuỷu tay khoảng 2-3 cm.

Một câu hỏi quan trọng là nên đo tay nào? Lần đầu tiên, bạn hãy đo ở cả hai tay. Những lần sau, hãy luôn sử dụng tay có chỉ số cao hơn để đo. Đây là khuyến cáo chuẩn của các hiệp hội tim mạch.

Bước 3: Khởi động máy và tiến hành đo Khi đã sẵn sàng, bạn chỉ cần nhấn nút "START/STOP". Máy sẽ tự động bơm và xả hơi. Hãy hít thở đều, giữ im lặng cho đến khi máy hiển thị kết quả.

Bước 4: Lặp lại và lấy kết quả trung bình Để tăng độ tin cậy, bạn không nên chỉ đo một lần. Hãy đo ít nhất 2 lần, mỗi lần cách nhau khoảng 1-2 phút.

Sau đó, hãy tính kết quả trung bình của các lần đo. Con số trung bình này sẽ là chỉ số huyết áp chính xác nhất của bạn tại thời điểm đó.

Bước 5: Ghi chép và theo dõi Hãy tạo một cuốn sổ hoặc dùng ứng dụng để ghi lại kết quả sau mỗi lần đo. Các thông tin cần ghi bao gồm: ngày, giờ, huyết áp tâm thu, huyết áp tâm trương và nhịp tim.

Cuốn nhật ký này là một tài sản vô giá khi bạn đi khám bệnh, giúp bác sĩ đánh giá chính xác tình hình và đưa ra lời khuyên phù hợp nhất.

Việc trang bị một chiếc máy đo huyết áp tại nhà là một khoản đầu tư thông minh cho sức khỏe. Tuy nhiên, giá trị của nó chỉ được phát huy tối đa khi bạn sử dụng đúng cách.

Bằng cách nắm vững những nguyên tắc vàng này, bạn hoàn toàn có thể tự tin theo dõi sức khỏe tim mạch của mình. Hãy nhớ rằng, những con số bạn đo được là dữ liệu quan trọng giúp bạn và bác sĩ cùng nhau xây dựng một kế hoạch chăm sóc sức khỏe tốt nhất.