Mỡ bụng: “Sát thủ thầm lặng” làm tăng nguy cơ đột quỵ

Vì sao mỡ bụng, đặc biệt là mỡ nội tạng, lại là 'kẻ thù' số một của sức khỏe?

Theo Tổ chức Đột quỵ Thế giới (WSO), người thừa cân có nguy cơ đột quỵ tăng 22% và tỷ lệ này ở người béo phì lên đến 64%. Chia sẻ về vấn đề này, TS.BS Lê Bá Ngọc, Phó giám đốc Trung tâm Kiểm soát cân nặng và Điều trị béo phì, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết huyết áp cao không kiểm soát là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây đột quỵ.

Để hiểu rõ mối nguy hiểm này, chúng ta cần phân biệt hai loại mỡ chính ở vùng bụng: mỡ dưới da và mỡ nội tạng. Mỡ dưới da là lớp mỡ mềm bạn có thể kẹp được bằng tay. Thủ phạm chính gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng là mỡ nội tạng (visceral fat) – lớp mỡ cứng nằm sâu trong khoang bụng và bao bọc quanh các cơ quan quan trọng.

Béo phì và mỡ nội tạng không chỉ là vấn đề ngoại hình mà ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

Béo phì và mỡ nội tạng không chỉ là vấn đề ngoại hình mà ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Mỡ nội tạng hoạt động như một cơ quan nội tiết, có khả năng tiết ra nhiều chất gây viêm. Tình trạng viêm mạn tính này làm tổn thương lớp nội mô mạch máu, khiến mạch kém đàn hồi, dễ hình thành mảng xơ vữa và cục máu đông - nguyên nhân trực tiếp dẫn đến đột quỵ.

Không chỉ vậy, mỡ nội tạng còn tiết ra các chất làm suy giảm độ nhạy của tế bào với insulin, dẫn đến tình trạng kháng insulin. Khi đó, tuyến tụy phải hoạt động quá sức để kiểm soát đường huyết, lâu dần sẽ bị quá tải và gây ra bệnh tiểu đường tuýp 2 – một yếu tố nguy cơ hàng đầu của đột quỵ.

Sự dư thừa mỡ nội tạng cũng làm rối loạn mỡ máu, cụ thể là làm tăng cholesterol xấu (LDL) và giảm cholesterol tốt (HDL). Cholesterol xấu tích tụ lại, tạo thành các mảng xơ vữa làm lòng động mạch bị thu hẹp và cứng lại, dẫn đến tăng huyết áp.

Toàn bộ các quá trình trên hội tụ và tạo ra một “kịch bản” hoàn hảo cho đột quỵ. Các mảng xơ vữa có thể nứt vỡ, dẫn đến hình thành cục máu đông gây tắc nghẽn dòng máu (đột quỵ nhồi máu não), hoặc tình trạng huyết áp cao kéo dài làm tăng nguy cơ vỡ mạch máu não (đột quỵ xuất huyết não).

Đáng chú ý, một nghiên cứu mới tiến hành trên 1.600 người dân Mỹ cho thấy, bụng phệ là chỉ số dự đoán đột quỵ có giá trị hơn so với thừa cân. Cụ thể, bụng phệ làm tăng nguy cơ đột quỵ tới gần 5 lần, trong khi nguy cơ này chỉ tăng hơn 2 lần ở những người thừa cân nói chung.

Chiến lược toàn diện để 'đánh bay' mỡ bụng và phòng ngừa nguy cơ đột quỵ

Giảm mỡ bụng là một quá trình thay đổi lối sống một cách bền vững. Đây không chỉ là cách để có vóc dáng đẹp hơn, mà là một sự đầu tư nghiêm túc cho một tương lai khỏe mạnh, không bệnh tật.

Cải cách chế độ dinh dưỡng

Hãy ưu tiên chất xơ hòa tan có trong rau xanh, trái cây ít ngọt, các loại đậu và ngũ cốc nguyên hạt. Chất xơ giúp bạn no lâu và hỗ trợ quá trình chuyển hóa.

Nạp đủ protein chất lượng cao từ thịt gà bỏ da, cá, trứng, đậu phụ để xây dựng cơ bắp. Cơ bắp càng nhiều, tỷ lệ trao đổi chất của cơ thể càng cao, giúp đốt cháy nhiều calo hơn.

Đồng thời, hãy nói "không" với đường tinh luyện, thực phẩm chế biến sẵn, và đồ chiên rán. Thay vào đó, hãy chọn chất béo thông minh từ dầu ô liu, quả bơ, các loại hạt và cá béo giàu omega-3.

Vận động thể chất

Vận động thường xuyên giúp đốt cháy mỡ nội tạng, cải thiện sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ đột quỵ.

Hãy kết hợp các bài tập cardio (đi bộ nhanh, chạy bộ, bơi lội) với tập kháng lực (nâng tạ, squat). Cardio giúp đốt cháy calo tổng thể, trong khi tập kháng lực giúp xây dựng khối lượng cơ, là yếu tố then chốt để tăng cường trao đổi chất và đốt mỡ nội tạng.

Điều quan trọng nhất là sự đều đặn. Duy trì thói quen vận động vừa sức mỗi ngày sẽ mang lại kết quả bền vững hơn nhiều so với việc tập nặng nhưng không thường xuyên.

Tối ưu hóa lối sống và tinh thần

Giấc ngủ là "vàng". Thiếu ngủ làm tăng hormone cortisol – một loại hormone stress thúc đẩy cơ thể tích trữ mỡ ở vùng bụng. Hãy cố gắng ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm.

Quản lý căng thẳng (stress) cũng là yếu tố quan trọng, vì stress mạn tính cũng làm tăng cortisol. Hãy tìm cho mình những phương pháp giải tỏa hiệu quả như thiền định, yoga, hoặc dành thời gian cho sở thích cá nhân. Cuối cùng, hạn chế tối đa rượu bia vì chúng chứa nhiều calo rỗng và có liên quan trực tiếp đến việc tăng mỡ bụng.

Mỡ bụng không còn là câu chuyện của riêng ngoại hình. Nó là một chỉ dấu cảnh báo sớm và rõ ràng về những nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng, mà đỉnh điểm là cơn đột quỵ. Bằng cách áp dụng một chiến lược kết hợp giữa dinh dưỡng khoa học, vận động thông minh và một lối sống lành mạnh, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát và đẩy lùi “kẻ sát thủ thầm lặng” này, chủ động xây dựng một tấm khiên vững chắc bảo vệ sức khỏe tim mạch và não bộ của chính mình.

Những nhóm thực phẩm đang 'tàn phá' sức khỏe đường ruột của bạn mỗi ngày

"Não cá vàng" không còn là chuyện đùa: Cảnh báo suy giảm nhận thức ở người trẻ

Bí quyết phục hồi da cháy nắng mùa hè tại nhà