Về Nam Định được chiêu đãi đặc sản Cá nướng úp chậu
Một trong số những món ngon đặc sản Nam Định không thể không nhắc đến đó là cá nướng úp chậu, món ăn cổ truyền khá phổ biến ở Nam Định. Món ăn từ lâu là niềm tự hào của người dân Phương Định, Trực Ninh, Nam Định.
Nhất là mỗi dịp Tết đến, Xuân về, trong mâm cơm cúng gia tiên, có lẽ là không thể thiếu được món ăn đặc biệt từ cái tên, cách chế biến đến hương vị của nó.
Cá nướng Nam Định có vị ngon đặc sắc từ các nguyên liệu được chọn lọc kỹ càng, quá trình chế biến cũng lắm công phu. Vì vậy, người ăn càng thấy nâng niu, trân trọng hơn bởi hương vị cũng như thời gian, công sức bỏ ra.
Cách làm món Cá nướng úp chậu
Để có món cá ngon đúng điệu, người dân Nam Định thường chọn loại trắm cỏ (từ 2-5kg) hoặc cá chép trưởng thành (1-,5kg) đem sơ chế, tẩm ướp gia vị hành, sả, thì là… khoảng 30 phút. Cá dùng để nướng phải là cá sông còn tươi, không phải nuôi công nghiệp, thịt cá sẽ chắc và thơm ngon, ngọt thịt. Miếng cá to, ngon, chắc thịt là những điều kiện tiên quyết để có một thành quả ấn tượng.
Tiếp đó, người chế biến sẽ trải một lượt rơm nếp dày chừng 3cm xuống nền bếp, đặt cá lên lớp rơm nếp sạch lót cùng lá chuối, xung quanh xếp gạch, dùng lá chuối tươi phủ kín bề mặt cá và lấy một chiếc chậu nhôm úp lên trên cá.
Sau khi kiểm tra chậu, gạch chắc chắn, đầu bếp bắt đầu trải rơm và trấu lên thành chậu và đốt xung quanh, phía trên chậu liên tục trong 30 phút.
Nghe thì tưởng món ăn đã hoàn thành, tuy nhiên đây thật ra chỉ mới là giai đoạn khởi động mà thôi. Muốn cá chín chắc nịch, thơm lừng và bảo quản được lâu, người dân cần phủ kín chậu bằng lớp chấu, mùn cưa thật dày và đốt âm ỉ suốt 5 -6 giờ.
Tiếp đó, đầu bếp lại tỉ mẩn gạt toàn bộ lớp tro tàn rồi dùng kẹp tre mở chậu để lật cá kiểm tra xem cá chín chưa, khô chưa. Tiếp tục nướng âm ỉ đến khi đạt yêu cầu. Thành phẩm cá nướng úp chậu chín đều, lớp da béo ngậy, giòn dai, óng vàng cùng phần thân cá chắc thịt, thơm ngon phưng phức.
Muốn cá nướng ngon, phải biết canh lửa, kiên trì. Nếu người nướng nóng vội cho lửa cháy to, cá sẽ bị chín ép, bị cháy, còn khi ít lửa, cá chín không đều, thịt thường không có mùi thơm. Đặc biệt, rơm và trấu được dùng để nướng cá là loại rơm của cây lúa tám, và vỏ trấu của hạt thóc tám được trồng phổ biến ở địa phương.
Món ăn khi chín vàng, thơm lựng, ấn vào thấy khô nhờ lượng nhiệt truyền qua lớp chậu dày chứ không để lửa bén vào trong khiến cá cháy đen hoặc chảy nước. Cá nướng rơm ăn kiểu gì cũng ngon.
Ngon nhất là kiếm mớ lá sung, lá mơ, rau thơm rau mùi đủ loại, pha một bát nước chấm mắm gừng, rồi cuộn tất cả cá và rau thơm lại. Ai thích ăn loại rau nào thì cuộn loại rau ấy và chấm để ăn.
Cá nướng úp chậu tuyệt ngon khi chấm nước mắm gừng, vị vừa cay vừa bùi, phảng phất mùi rơm nếp, lá chuối trong cái rét ngọt đầu xuân.
Món ngon đãi khách
Cách chế biến món cá nướng úp chậu tuy đòi hỏi sự cầu kỳ, kiên trì nhưng ở Nam Định giờ trở thành đặc sản, là một món ăn mời khách và món quà biếu dân dã nhưng cũng rất lạ và độc đáo.
Những du khách ghé qua nơi đây sẽ chắc chắn không bao giờ muốn bỏ lỡ món đặc sản Nam Định này. Bởi chỉ cần một lần thưởng thức thôi, bạn sẽ dễ dàng bị món ăn này hấp dẫn đến mức say mê.