Thách thức khí thải ô tô: Doanh nghiệp và người tiêu dùng trước “làn sóng xanh”

Khí thải ô tô - bài toán cho các hãng xe

Theo dự thảo, đến năm 2030, mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình quốc gia đối với xe con phải đạt 4,83 lít/100km. Đây là mục tiêu được đánh giá “rất thách thức” khi hiện nay, phần lớn các mẫu xe chạy xăng truyền thống không đạt yêu cầu. Hiệp hội Các nhà sản xuất Ô tô Việt Nam (VAMA) cho rằng, nếu áp dụng quá nhanh, các doanh nghiệp sẽ phải ngừng bán tới 97% xe chạy xăng, đồng thời buộc tăng sản lượng xe điện hóa tới gần 9 lần chỉ trong 5 năm – một kịch bản khó khả thi trong điều kiện hạ tầng trạm sạc và thói quen tiêu dùng hiện nay.

Để dung hòa mục tiêu môi trường và thực tiễn thị trường, VAMA cùng các hiệp hội quốc tế đề xuất lộ trình mềm hơn: đến năm 2030 dừng ở mức 6 lít/100km, và đạt 4,83 lít/100km vào năm 2035. Theo kịch bản này, Việt Nam vẫn có thể giảm trên 15 triệu tấn khí CO₂, đồng thời tạo “khoảng thở” cho doanh nghiệp và người tiêu dùng thích nghi.

Thách thức khí thải ô tô: Doanh nghiệp và người tiêu dùng trước “làn sóng xanh”

Thương hiệu nào sẽ nắm lợi thế?

Trong cuộc đua đáp ứng tiêu chuẩn mới, các thương hiệu xe đã đầu tư vào công nghệ hybrid, plug-in hybrid và xe điện sẽ có lợi thế rõ rệt. Thực tế cho thấy, nhiều mẫu hybrid hiện đã đạt mức tiêu hao dưới 4,5 lít/100km – gần với mục tiêu quốc gia. Các hãng đi trước trong chiến lược xanh không chỉ dễ dàng tuân thủ quy định, mà còn gia tăng uy tín thương hiệu, chiếm lĩnh phân khúc người tiêu dùng trẻ, quan tâm tới yếu tố bền vững.

Ngược lại, những doanh nghiệp chậm đổi mới có nguy cơ bị “gạt ra bên lề” khi thị trường chuyển dịch nhanh theo tiêu chuẩn xanh. Đặc biệt, xu hướng mua tín chỉ carbon – vốn phổ biến ở châu Âu – nhiều khả năng sẽ trở thành công cụ hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam trong thời gian tới, khi sàn giao dịch carbon được thí điểm từ năm 2025 và vận hành chính thức từ năm 2029.

Không chỉ doanh nghiệp, người tiêu dùng cũng sẽ đối diện thay đổi lớn. Việc siết chuẩn khí thải sẽ mở đường cho làn sóng sản phẩm mới: từ xe hybrid tiết kiệm nhiên liệu tới xe thuần điện. Tuy nhiên, để người dân yên tâm chuyển đổi, cần song hành với chính sách hỗ trợ giá, ưu đãi thuế và hạ tầng trạm sạc phủ rộng.

Rõ ràng, quy định siết khí thải không chỉ là “thách thức kỹ thuật” mà còn là phép thử chiến lược cho các thương hiệu ô tô. Doanh nghiệp nào nhanh nhạy đổi mới công nghệ, mở rộng danh mục sản phẩm xanh sẽ khẳng định vị thế. Người tiêu dùng nào sớm đón nhận xu hướng sẽ trở thành lực lượng dẫn dắt “cuộc cách mạng giao thông bền vững” tại Việt Nam.