Cảnh báo hiểm họa từ bài thuốc truyền miệng

Trong văn hóa người Việt, việc chia sẻ kinh nghiệm, mách bảo nhau những mẹo vặt trong cuộc sống là điều vô cùng quen thuộc. Đặc biệt trong lĩnh vực sức khỏe, những bài thuốc nam, thuốc lá cây với mác "lành tính", "từ thiên nhiên" lại càng có sức hấp dẫn.

Tuy nhiên, đằng sau sự tiện lợi và niềm tin có phần ngây thơ đó là những hiểm họa khôn lường, những bi kịch sức khỏe mà nạn nhân phải gánh chịu cả đời.

Các bác sĩ thực hiện phẫu thuật cho bệnh nhân có khối u lớn bất thường vì chữa bệnh theo dân gian mà chưa được kiểm chứng.

Câu chuyện về một bệnh nhân ở Lạng Sơn được báo chí ghi nhận gần đây là một minh chứng đau lòng. Chỉ vì nghe lời hàng xóm mách dùng lá cây đắp vào vết thương ở chân, người này đã phải nhập viện trong tình trạng nhiễm trùng nặng, hoại tử sâu và cuối cùng phải gắn chặt đời mình với chiếc xe lăn.

Từ một vết thương nhỏ có thể xử lý đơn giản bằng y tế hiện đại, chỉ một quyết định sai lầm dựa trên lời đồn đã dẫn đến tàn phế.

Đây không phải là trường hợp cá biệt. Trên thực tế, các bệnh viện trên cả nước thường xuyên tiếp nhận những ca bệnh nhân "thập tử nhất sinh" do tự ý điều trị bằng các phương pháp truyền miệng.

Người ta truyền tai nhau rằng lá cây này chữa được bệnh gút, rễ cây kia trị dứt điểm tiểu đường, hay loại củ nọ có thể "diệt" tế bào ung thư. Họ không biết rằng, chính những thứ "thuốc" vô danh đó lại là con dao hai lưỡi, có thể đẩy họ đến gần hơn với cửa tử.

Hệ lụy khôn lường

Một trong những hậu quả nghiêm trọng nhất của việc sử dụng thảo dược trôi nổi chính là tổn thương gan, thận cấp tính.

Theo BS. Lê Nam Khánh - Khoa Hồi sức ngoại khoa và ghép tạng, Bệnh viện TWQĐ 108, khoa đã tiếp nhận rất nhiều trường hợp bị suy gan nặng do sử dụng thuốc nam không rõ nguồn gốc hoặc tự ý ngưng sử dụng thuốc điều trị theo phác đồ.

Sở dĩ tình trạng này phổ biến là do đa số người dân vẫn coi thuốc nam là phương pháp điều trị an toàn. Tuy nhiên, thực tế tại các bệnh viện lại cho thấy một bức tranh hoàn toàn trái ngược khi hằng năm, số bệnh nhân đến cấp cứu vì suy gan do thuốc nam là không hề ít.

BS. Lê Nam Khánh cho hay, một số loại thảo dược không rõ nguồn gốc có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng, thậm chí tiến triển đến suy gan cấp - một bệnh lý có tỷ lệ tử vong tới 60%, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Cần dùng thuốc theo toa bác sĩ kê phù hợp cho từng bệnh nhân.

Lý giải về cơ chế gây hại, bác sĩ Khánh nhấn mạnh rằng trong thuốc nam không rõ nguồn gốc có thể chứa độc tố cao. Khi sử dụng, những độc tố này sẽ tích tụ dần trong cơ thể, khiến gan không thể đào thải kịp và dẫn đến ngộ độc. Nếu không được can thiệp, gan có thể bị tổn thương nặng nề và không thể phục hồi.

Thực trạng đáng báo động này cũng được ghi nhận tại nhiều bệnh viện lớn khác. Đã có không ít bệnh nhân viêm gan B đang ổn định, nhưng vì nghe lời mách bảo mà tự ý bỏ điều trị để dùng thuốc nam, dẫn đến bệnh tiến triển thành xơ gan, suy gan cấp, khiến việc cứu chữa vô cùng phức tạp.

Đừng nhầm lẫn kinh nghiệm dân gian và Y học cổ truyền

Một sai lầm phổ biến khiến nhiều người rơi vào "cạm bẫy" của thuốc truyền miệng là đánh đồng các mẹo vặt, kinh nghiệm dân gian với Y học cổ truyền. Đây là hai khái niệm hoàn toàn khác biệt.

Y học cổ truyền là một hệ thống y học hoàn chỉnh, có lý luận, phương pháp chẩn đoán và hệ thống bài thuốc được nghiên cứu bài bản. Một thầy thuốc Y học cổ truyền chân chính phải được đào tạo, có giấy phép và kê đơn dựa trên tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân.

Ngược lại, các bài thuốc truyền miệng thường chỉ dựa trên kinh nghiệm cá nhân, thiếu sự kiểm chứng, không có liều lượng cụ thể và tiềm ẩn rất nhiều rủi ro về độc tính.

Trước những hiểm họa đó, BS. Lê Nam Khánh đưa ra lời khuyên thiết thực: người dân không nên tự ý sử dụng thuốc nam. Việc sử dụng thuốc phải được kiểm chứng khoa học và có sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

Mỗi người cần có trách nhiệm với sức khỏe của mình bằng cách luôn tìm hiểu rõ nguồn gốc của bất kỳ loại thuốc nào đưa vào cơ thể.

Đặc biệt, nếu sau khi uống một loại thuốc không rõ nguồn gốc mà có các biểu hiện bất thường như mệt mỏi, khó chịu, nước tiểu vàng sậm thì phải đến ngay cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Sức khỏe là vốn quý giá nhất và không phải là thứ để thử nghiệm. Hãy là một người bệnh thông thái, lựa chọn y học dựa trên bằng chứng khoa học thay vì phó mặc tính mạng cho những lời đồn thổi vô căn cứ.

Cảnh giác sốt virus mùa tựu trường

Những thực phẩm không nên cho vào nồi chiên không dầu

Dịch tả toàn cầu bùng phát phức tạp: Bộ Y tế cảnh báo nguy cơ xâm nhập Việt Nam