Tin vui cho người thích ăn cay

Vì sức khỏe cộng đồng 13/05/2025 09:35

Ớt là một loại gia vị quen thuộc, đặc biệt không thể thiếu đối với những người yêu thích ăn cay. Ngoài ra, ớt còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Xoài – “Trợ thủ” tự nhiên cho hệ tiêu hóa Bí quyết giữ trí óc minh mẫn từ thực vật Xoài Úc – loại quả bị quay lưng dù mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe

Ớt là một nguyên liệu quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam, không chỉ giúp tăng hương vị và màu sắc cho món ăn mà còn ẩn chứa nhiều lợi ích vượt trội đối với sức khỏe.

Hợp chất capsaicin trong ớt có nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Theo nhiều nghiên cứu khoa học hiện đại, hợp chất capsaicin – thành phần tạo nên vị cay đặc trưng của ớt được chứng minh có khả năng hỗ trợ giảm mỡ máu, bảo vệ tim mạch và thậm chí giúp phòng ngừa một số loại ung thư.

Ớt và capsaicin – “Khắc tinh” tự nhiên của mỡ máu cao

Rối loạn lipid máu, hay còn gọi là mỡ máu cao, là tình trạng tăng nồng độ cholesterol "xấu" (LDL) và triglyceride trong máu, gây lắng đọng mỡ trong thành động mạch và làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, và đột quỵ. Điều trị mỡ máu thường cần kết hợp giữa thuốc, chế độ ăn uống lành mạnh và tập luyện thể chất đều đặn.

Tuy nhiên, một tin vui cho những người yêu thích vị cay là ớt – loại thực phẩm rẻ tiền và phổ biến – có thể đóng vai trò như một "trợ thủ tự nhiên" trong việc kiểm soát mỡ máu.

Một phân tích tổng hợp được công bố trên Frontiers in Nutrition (2022) cho thấy capsaicin có thể giúp làm giảm tổng lượng cholesterol và LDL trong máu.

Nghiên cứu này đã tổng hợp dữ liệu từ 9 thử nghiệm lâm sàng với tổng cộng 461 bệnh nhân mắc hội chứng chuyển hóa – nhóm đối tượng có nguy cơ cao bị mỡ máu cao và bệnh tim mạch.

Đặc biệt, hiệu quả hạ lipid máu của capsaicin được ghi nhận rõ rệt ở phụ nữ, bao gồm cả việc giảm triglyceride – một trong những chỉ số chính liên quan đến nguy cơ bệnh tim.

Giảm nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch

Việc ăn ớt thường xuyên còn được chứng minh có liên quan đến giảm tỷ lệ tử vong do các bệnh tim mạch.

Không chỉ hỗ trợ cải thiện chỉ số lipid máu, việc ăn ớt thường xuyên còn được chứng minh có liên quan đến giảm tỷ lệ tử vong do các bệnh tim mạch.

Một nghiên cứu quy mô lớn công bố trên Journal of the American College of Cardiology (2019) đã theo dõi hơn 22.000 người trưởng thành ở miền Nam nước Ý trong vòng hơn 8 năm.

Kết quả cho thấy những người ăn ớt ít nhất 4 lần mỗi tuần có nguy cơ tử vong do bệnh tim thấp hơn 33% so với những người ít hoặc không ăn ớt.

Điều đặc biệt là lợi ích này tồn tại độc lập với chế độ ăn kiểu Địa Trung Hải – vốn đã nổi tiếng với tác dụng bảo vệ tim mạch. Điều đó cho thấy capsaicin có thể đóng một vai trò riêng biệt trong việc bảo vệ hệ tim mạch.

Tác động tích cực đến tuổi thọ

Một phân tích khác được đăng trên Angiology (2021), dựa trên dữ liệu từ hơn 560.000 người tham gia trong các nghiên cứu theo dõi kéo dài trung bình gần 10 năm, cũng cho kết quả đáng chú ý:

Người ăn cay thường xuyên có nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân thấp hơn 12%.

Tỷ lệ tử vong do các bệnh lý tim mạch cũng thấp hơn rõ rệt so với nhóm ít ăn cay.

Tuy nhiên, nghiên cứu chưa ghi nhận mối liên hệ rõ ràng giữa việc ăn cay với giảm nguy cơ tử vong do bệnh mạch máu não, và các nhà khoa học cho rằng cần thêm nghiên cứu sâu rộng hơn ở nhiều nhóm dân cư khác nhau để làm rõ điều này.

Hỗ trợ phòng chống béo phì và ung thư

Capsaicin còn được ghi nhận có đặc tính chống viêm, chống oxy hóa và hỗ trợ chuyển hóa chất béo.

Một bài tổng quan trên tạp chí Molecules (2020) cho thấy capsaicin có thể giúp ngăn ngừa béo phì bằng cách tăng sinh nhiệt và giảm cảm giác thèm ăn, đồng thời hỗ trợ làm giảm cholesterol và ức chế sự phát triển của một số loại tế bào ung thư, như ung thư tuyến tiền liệt và ung thư đại trực tràng.

Ngoài ra, capsaicin còn được ứng dụng trong điều trị các bệnh viêm như viêm khớp nhờ vào khả năng giảm đau tự nhiên khi sử dụng tại chỗ.

Ăn ớt sao cho đúng cách để bảo vệ sức khỏe?

Dù ớt và capsaicin mang lại nhiều lợi ích, việc tiêu thụ quá mức hoặc ăn cay quá độ có thể gây hại cho dạ dày, làm tăng nguy cơ trào ngược axit, đau dạ dày, và rối loạn tiêu hóa. Do đó, các chuyên gia khuyến nghị:

Ăn ớt ở mức độ vừa phải, tùy vào khả năng chịu cay của mỗi người.

Kết hợp ớt với một chế độ ăn uống cân bằng, giàu chất xơ từ rau xanh, ngũ cốc nguyên cám và cá béo.

Những người có bệnh lý tiêu hóa như viêm loét dạ dày – tá tràng hoặc trào ngược dạ dày – thực quản nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tăng lượng ớt trong khẩu phần ăn.

Ớt không chỉ là gia vị làm tăng hương vị cho món ăn, mà còn là một “vị thuốc thiên nhiên” mang đến nhiều lợi ích sức khỏe, từ việc hỗ trợ kiểm soát mỡ máu, bảo vệ tim mạch, đến tăng tuổi thọ và phòng chống ung thư. Việc sử dụng ớt đúng cách, điều độ và kết hợp trong chế độ ăn khoa học sẽ giúp bạn tận dụng được tối đa những lợi ích tuyệt vời mà loại thực phẩm này mang lại.