Xuất khẩu ghẹ Việt Nam tăng tốc: Cơ hội mở rộng thị trường và nâng giá trị sản phẩm

Từ năm 2023 đến nay, kim ngạch xuất khẩu ghẹ của Việt Nam liên tục tăng trưởng, đạt mức cao nhất trong một thập niên.

Tín hiệu phục hồi mạnh mẽ, nhiều thị trường tăng tốc

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu ghẹ của Việt Nam đang phục hồi tích cực trong năm 2025, dù sự phân hóa giữa các thị trường vẫn hiện hữu và áp lực cạnh tranh tiếp tục tăng. Thống kê từ Hải quan Việt Nam cho thấy 10 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này đạt 71 triệu USD, tăng 10% so với cùng kỳ 2024. Đáng chú ý, tốc độ tăng mạnh hơn vào những tháng cuối năm – cho thấy nhu cầu đang bật lên rõ rệt.

Trong các thị trường xuất khẩu, Hoa Kỳ vẫn chiếm ưu thế vượt trội, với gần 82% tổng giá trị, tương đương 58 triệu USD, tăng 15% so với cùng kỳ. Đây là phân khúc mà Việt Nam có lợi thế nhờ những sản phẩm ghẹ chế biến và đông lạnh – nhóm hàng được người tiêu dùng Mỹ ưu tiên vì tính tiện lợi và độ an toàn cao.

Trái ngược với sự chững lại tại một số thị trường châu Á, các nước thuộc khối CPTPP đang nổi lên như điểm sáng mới. Nhu cầu tại Anh, Canada và Nhật Bản ghi nhận mức tăng đột biến. Riêng tháng 10, xuất khẩu ghẹ sang Canada tăng 337%, Nhật Bản tăng tới 639% so với cùng kỳ; còn thị trường Anh cũng tăng thêm 6%.

Tại EU, tốc độ tăng trong tháng 10 chỉ đạt 7%, nhưng tính theo lũy kế 10 tháng, kim ngạch vẫn tăng đến 120%, phản ánh nhu cầu ổn định và theo chiều hướng tăng dài hạn. Đặc biệt, xuất khẩu sang hai thị trường lớn nhất của khối là Pháp và Bỉ đang tăng ở mức ba chữ số – tốc độ tăng hiếm có với mặt hàng thủy sản.

VASEP nhận định sự gia tăng nhu cầu tại EU và CPTPP gắn liền với xu hướng tiêu dùng mới: ưu tiên sản phẩm an toàn, tiện lợi, có chứng nhận và truy xuất nguồn gốc rõ ràng. Đây là nhóm sản phẩm mà ngành ghẹ Việt Nam đang dần đáp ứng tốt hơn nhờ đầu tư vào chế biến sâu, góp phần nâng giá trị xuất khẩu.

Ở chiều ngược lại, nhóm thị trường Trung Quốc và Hồng Kông tiếp tục giảm mạnh do xu hướng thắt chặt nhập khẩu hàng tươi sống, nguồn cung nội địa tăng và cạnh tranh từ các nước trong khu vực. Trong 10 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu ghẹ sang hai thị trường này chỉ đạt hơn 2 triệu USD, giảm gần 50% so với cùng kỳ 2024. Việc giảm sút từ thị trường truyền thống này đặt ra yêu cầu doanh nghiệp phải cơ cấu lại sản phẩm và thị trường, tránh lệ thuộc vào nhóm hàng ghẹ sống và ghẹ tươi.

Xu hướng tiêu dùng thay đổi và cơ hội nâng giá trị cho ngành ghẹ Việt Nam

VASEP đánh giá cạnh tranh trong ngành ghẹ toàn cầu ngày càng khốc liệt do sản lượng tăng ở nhiều nước nuôi trồng lớn và tiêu chuẩn nhập khẩu tại các thị trường phương Tây được siết chặt. Tuy nhiên, ghẹ Việt Nam vẫn giữ được lợi thế nhờ chất lượng thịt, quy trình sản xuất sạch và khả năng đáp ứng yêu cầu quốc tế.

Song song đó, Chương trình Cải thiện nghề khai thác ghẹ Việt Nam, do Câu lạc bộ ghẹ thuộc VASEP phối hợp cùng WWF Việt Nam, Viện Nghiên cứu Hải sản (RIMF) và Viện Hải dương học Nha Trang (IO) triển khai, được kỳ vọng tạo đà thúc đẩy xuất khẩu trong thời gian tới. Việc cải thiện nghề khai thác theo hướng bền vững, quản lý tốt nguồn lợi và minh bạch thông tin sẽ giúp sản phẩm ghẹ Việt Nam tăng năng lực cạnh tranh tại những thị trường yêu cầu chuẩn cao như EU và Mỹ.

Theo VASEP, từ sau năm 2024, xu hướng tiêu dùng ghẹ toàn cầu ghi nhận ba chuyển dịch rõ rệt: Tăng nhu cầu ghẹ sống tại thị trường châu Á. Tăng mạnh nhu cầu sản phẩm chế biến, thịt ghẹ đóng hộp, ghẹ nấu chín tại Mỹ và EU. Ưu tiên sản phẩm có chứng nhận an toàn, truy xuất nguồn gốc.

Những đổi thay này đang mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam, nhất là khi doanh nghiệp nội đã và đang mở rộng danh mục sản phẩm chế biến sâu, hướng tới phân khúc giá trị gia tăng thay vì tập trung vào ghẹ đông lạnh thô. Đây là hướng đi phù hợp để nâng giá trị xuất khẩu, đồng thời xây dựng hình ảnh sản phẩm ghẹ Việt Nam chất lượng cao trên thị trường quốc tế.

VASEP cho biết nhiều doanh nghiệp đang dịch chuyển sang phân khúc sản phẩm cao cấp nhằm đón đầu nhu cầu mới – điều giúp gia tăng biên lợi nhuận và giảm rủi ro từ các thị trường biến động mạnh như Trung Quốc. Xu hướng này cũng phù hợp với tiêu chí phát triển bền vững mà nhiều thị trường đang theo đuổi.

Vì sao nhiều doanh nghiệp xuất khẩu ghế bọc nệm thoát đợt đánh thuế của Canada?

Ghẹ Việt tạm thoát “án cấm” tại Mỹ: Cơ hội mới cho ngành thủy sản