Sầu riêng Việt Nam đối mặt nguy cơ mất lợi thế vì tình trạng mua bán mã số vùng trồng

Việc một số lô hàng có nguy cơ không đáp ứng yêu cầu truy xuất nguồn gốc khiến thị trường nhập khẩu có thể mất niềm tin, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động xuất khẩu.

Tại họp báo thường kỳ ngày 4/12, ông Nguyễn Quốc Mạnh, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường, cho biết nhiều đối tượng đã trao đổi và mua bán trái phép mã số vùng trồng. Đây là hành vi gây tổn hại lớn đến uy tín của nông sản Việt Nam, đặc biệt là các mặt hàng xuất khẩu.

Ông Nguyễn Quốc Mạnh, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, hiện có hai loại mã số được quản lý gồm mã số vùng trồng dùng trong nước và mã số phục vụ xuất khẩu. Các mã số này đều được cấp theo diện tích và chủ thể cụ thể, đúng quy định trong nghị định thư với nước nhập khẩu. Vì vậy, việc mua bán, trao đổi mã số là hành vi vi phạm pháp luật.

Trước thực tế này, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã trình Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất sửa đổi Luật Trồng trọt. Nội dung sửa đổi theo hướng bổ sung quy định quản lý mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói để tăng tính kiểm soát. Bộ cũng yêu cầu các đơn vị liên quan áp dụng công nghệ và trí tuệ nhân tạo (AI) để truy xuất nguồn gốc nông sản, trước mắt triển khai thí điểm với sầu riêng.

Liên quan tới sai phạm trong hoạt động xuất khẩu, đầu tháng 11, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03, Bộ Công an) đã khởi tố 17 bị can trong vụ án tại Trung tâm kiểm nghiệm kiểm chứng và dịch vụ chất lượng (Retaq), Công ty TNHH Công nghệ NhoNho, Công ty TNHH Một thành viên Trái cây Thủy cùng một số đơn vị liên quan.

Kết quả điều tra cho thấy đã có hành vi mua bán mã vùng trồng, mua bán giấy kiểm nghiệm và vi phạm quy định kế toán trong hoạt động xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc. Những hành vi này khiến một số lô hàng không đảm bảo nguồn gốc, chất lượng, làm ảnh hưởng đến doanh nghiệp chân chính và gây tổn hại đến uy tín, sức cạnh tranh của nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.