Hen suyễn nên kiêng gì để tránh cơn hen tái phát?

Đối với hàng triệu người đang sống chung với bệnh hen suyễn (hen phế quản), việc kiểm soát các yếu tố nguy cơ là chìa khóa để có một cuộc sống bình thường. Bên cạnh các tác nhân quen thuộc như bụi mịn, phấn hoa hay thời tiết, vai trò của thực phẩm ngày càng được các chuyên gia y tế nhấn mạnh.

Một số loại thực phẩm và phụ gia có thể trực tiếp gây co thắt phế quản. Trong khi đó, những loại khác lại âm thầm thúc đẩy phản ứng viêm trong cơ thể, khiến đường thở trở nên nhạy cảm hơn và các triệu chứng hen tồi tệ hơn.

Một số loại thực phẩm phổ biến như đồ chiên rán, thực phẩm chứa phụ gia có thể kích hoạt cơn hen ở người nhạy cảm.

Việc xây dựng một chế độ ăn uống "thân thiện" với lá phổi không chỉ giúp giảm tần suất các cơn hen mà còn cải thiện hiệu quả điều trị. Vì vậy, hiểu rõ "hen suyễn kiêng ăn gì" là kiến thức nền tảng mà bất kỳ người bệnh nào cũng cần trang bị.

Những 'kẻ thù giấu mặt' có thể kích hoạt cơn hen cấp tính

Đây là nhóm thực phẩm chứa các hoạt chất hóa học hoặc có đặc tính vật lý dễ gây phản ứng tức thời cho đường thở nhạy cảm. Việc loại bỏ hoặc thận trọng tối đa với nhóm này có thể giúp giảm đáng kể nguy cơ bùng phát cơn hen đột ngột.

Thực phẩm chứa Sulfite: Đây được xem là một trong những "thủ phạm" hàng đầu. Sulfite là một loại chất bảo quản phổ biến, khi vào cơ thể người bệnh hen có thể gây kích ứng mạnh, dẫn đến co thắt phế quản.

Người bệnh cần đặc biệt lưu ý và đọc kỹ nhãn thành phần của các sản phẩm như: rượu vang, bia, trái cây sấy khô (mơ, mận, nho), thực phẩm ngâm chua, tôm đông lạnh và khoai tây chế biến sẵn.

Các chất gây dị ứng phổ biến: Phản ứng dị ứng thực phẩm là một nguyên nhân phổ biến gây ra các triệu chứng hen suyễn. Mặc dù mức độ nhạy cảm ở mỗi người là khác nhau, bạn cần cẩn trọng với các thực phẩm có tỷ lệ gây dị ứng cao.

Các tác nhân phổ biến bao gồm: sữa và chế phẩm từ sữa, trứng, đậu phộng, các loại hạt, đậu nành, lúa mì và hải sản (tôm, cua, cá...). Nếu nghi ngờ, người bệnh nên đi xét nghiệm để xác định chính xác tác nhân cần tránh.

Thực phẩm lạnh và đồ uống có ga: Đồ ăn, thức uống lạnh (kem, nước đá) có thể gây co thắt phế quản đột ngột. Tương tự, đồ uống có ga tạo khí trong dạ dày, gây áp lực lên cơ hoành và có thể chèn ép phổi, khiến việc hít thở trở nên khó khăn hơn.

Chế độ ăn làm trầm trọng tình trạng viêm

Khác với nhóm trên, nhóm thực phẩm này tác động một cách từ từ, làm gia tăng tình trạng viêm mạn tính trong cơ thể - vốn là bản chất của bệnh hen suyễn. Hạn chế chúng là một chiến lược dài hạn để kiểm soát bệnh tận gốc.

Chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa (trans fat): Đây là những loại chất béo "xấu", có khả năng thúc đẩy mạnh mẽ phản ứng viêm toàn thân, bao gồm cả viêm đường hô hấp. Việc tiêu thụ thường xuyên sẽ khiến tình trạng hen trở nên nặng nề hơn.

Chúng có nhiều trong: đồ ăn nhanh, thực phẩm chiên rán, xúc xích, lạp xưởng, mỡ động vật, bơ thực vật (margarine) và các loại bánh ngọt công nghiệp.

Lượng muối (Natri) cao: Chế độ ăn quá mặn gây giữ nước trong cơ thể, có thể dẫn đến phù nề nhẹ ở thành phế quản, làm hẹp đường thở. Người bệnh nên hạn chế chấm mặn và tránh các thực phẩm chứa nhiều muối ẩn như mì ăn liền, đồ hộp, bim bim.

Thực phẩm chứa chất phụ gia và bột ngọt (MSG): Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng bột ngọt và một số chất phụ gia, chất tạo màu nhân tạo có thể là tác nhân kích hoạt cơn hen ở một số người nhạy cảm. Chúng thường có mặt trong đồ ăn chế biến sẵn và các loại gia vị tổng hợp.

Xây dựng chế độ ăn 'thân thiện' với lá phổi

Chế độ ăn giàu vitamin C, E và Omega-3 giúp hỗ trợ kiểm soát hen suyễn và tăng cường sức khỏe phổi.

Bên cạnh việc "kiêng cữ", người bệnh hen suyễn nên chủ động bổ sung các thực phẩm có khả năng kháng viêm và tăng cường sức khỏe hệ hô hấp như:

Giàu Vitamin C: Cam, kiwi, ớt chuông, bông cải xanh.

Giàu Vitamin E: Các loại hạt, dầu thực vật.

Giàu Omega-3: Cá béo (cá hồi, cá trích, cá thu).

Giàu Magie: Chuối, bơ, rau lá xanh đậm.

Kiểm soát hen suyễn là một hành trình toàn diện đòi hỏi sự kiên trì. Việc chủ động xây dựng một chế độ ăn uống thông minh chính là trao cho bản thân người bệnh một công cụ mạnh mẽ để làm chủ sức khỏe và giảm thiểu các cơn hen phiền toái.

Tuy nhiên, mỗi cơ địa là khác nhau. Vì vậy, hãy luôn lắng nghe cơ thể và tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có được lời khuyên phù hợp nhất cho tình trạng của bạn.

Vì sao bệnh gút ngày càng “trẻ hóa”?

Cải thiện lưu thông máu: Khởi đầu từ bàn ăn và bước chân

Vì sao đột quỵ tái phát lại nguy hiểm hơn lần đầu?