Hạt lanh – “vị cứu tinh” tự nhiên cho người bị táo bón

Táo bón là tình trạng đi tiêu không thường xuyên hoặc khó khăn, ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống của hàng triệu người trên thế giới. Trong số các yếu tố dinh dưỡng giúp cải thiện tình trạng này, chất xơ giữ vai trò trung tâm. Đặc biệt, hạt lanh với khoảng 2,8 gam chất xơ mỗi thìa canh (10g) là nguồn cung cấp chất xơ phong phú và đa dạng, gồm cả chất xơ hòa tan và chất xơ không hòa tan.

Hạt lanh với khoảng 2,8 gam chất xơ mỗi thìa canh là nguồn cung cấp chất xơ phong phú.

Bổ sung chất xơ

Theo chuyên gia dinh dưỡng Varsha Gorey tại Bệnh viện Apollo (Ấn Độ), hạt lanh có tác dụng rõ rệt trong việc hỗ trợ điều trị táo bón nhờ vào hàm lượng chất xơ và chất nhầy dồi dào. Một thìa canh hạt lanh nguyên hạt cung cấp khoảng 2,8 gam chất xơ – bao gồm cả chất xơ hòa tan và không hòa tan – đóng vai trò quan trọng trong việc tạo khối, làm mềm phân và kích thích nhu động ruột.

“Chất xơ không hòa tan giúp phân giữ nước, tăng thể tích chất thải và kích thích ruột co bóp đẩy phân ra ngoài. Trong khi đó, chất xơ hòa tan tạo thành chất gel, giúp làm mềm phân và dễ dàng hơn khi đại tiện”, chuyên gia Gorey giải thích.

Lớp bôi trơn tự nhiên cho đại tràng

Bên cạnh chất xơ, hạt lanh còn chứa một lượng lớn chất nhầy thực vật (mucilage) – loại polysaccharide có đặc tính hút nước và tạo độ nhớt cao. Khi được ngâm hoặc tiêu hóa, lớp nhầy này tạo thành một lớp phủ trơn mịn bao quanh phân, làm giảm ma sát và giúp phân di chuyển dễ dàng qua đường ruột.

Theo chuyên gia dinh dưỡng Varsha Gorey tại Bệnh viện Apollo (Ấn Độ), đặc tính này của hạt lanh đóng vai trò như một loại "dầu bôi trơn" tự nhiên cho hệ tiêu hóa, đặc biệt hữu ích đối với những người có biểu hiện táo bón do nhu động ruột chậm hoặc ít vận động.

Hạt lanh và hệ vi sinh đường ruột

Một yếu tố ít được chú ý nhưng rất quan trọng trong chức năng tiêu hóa là hệ vi sinh đường ruột. Hạt lanh có tác dụng như một prebiotic – chất dinh dưỡng giúp nuôi dưỡng các vi khuẩn có lợi trong ruột, như Lactobacillus và Bifidobacteria.

Hạt lanh có tác dụng như một prebiotic – chất dinh dưỡng giúp nuôi dưỡng các vi khuẩn có lợi trong ruột.

Sự phát triển của lợi khuẩn không chỉ cải thiện quá trình tiêu hóa, mà còn giúp ổn định phân, ngăn ngừa viêm nhiễm đường ruột, đồng thời giảm các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích (IBS) – trong đó táo bón là biểu hiện phổ biến.

Một phân tích từ British Journal of Nutrition cho thấy việc bổ sung hạt lanh vào chế độ ăn uống trong 4 tuần giúp cải thiện đáng kể tần suất đi tiêu và giảm tình trạng đầy hơi, chướng bụng ở bệnh nhân IBS.

Omega-3 và lợi ích kháng viêm cho ruột

Hạt lanh là nguồn thực vật giàu axit béo omega-3 alpha-linolenic acid (ALA) – chất có đặc tính chống viêm tự nhiên. Omega-3 giúp giảm nhẹ các phản ứng viêm ở thành ruột, cải thiện môi trường vi sinh và hỗ trợ chức năng hấp thu chất lỏng – yếu tố quan trọng trong việc làm mềm phân.

Điều này giúp giải thích tại sao một số người dùng hạt lanh lâu dài không chỉ cải thiện được chứng táo bón mà còn có cảm giác dễ chịu hơn ở vùng bụng, giảm co thắt và cảm giác đầy hơi.

Cách sử dụng hiệu quả

Để phát huy tối đa tác dụng, các chuyên gia khuyến cáo nên sử dụng từ 1–2 thìa canh hạt lanh mỗi ngày, dưới dạng xay mịn hoặc ngâm nước ấm để tạo gel. Đồng thời, người dùng cần bổ sung đủ nước (khoảng 1,5–2 lít/ngày) để tránh tình trạng chất xơ gây phản tác dụng, làm phân khô và khó đi ngoài hơn.

Với những lợi ích đa dạng từ cấu trúc dinh dưỡng đến hỗ trợ sinh lý đường ruột, hạt lanh đang được xem như một “vị cứu tinh” tự nhiên cho hệ tiêu hóa, đặc biệt trong bối cảnh tỷ lệ người mắc táo bón ngày càng gia tăng do lối sống thiếu vận động và chế độ ăn hiện đại thiếu chất xơ.

Chuyên gia dinh dưỡng lưu ý gì khi ăn sáng tại nhà?

Bộ trưởng Y tế thăm bé trai vụ “nộp đủ tiền mới cấp cứu”

TP.HCM phát hiện 1 cơ sở kinh doanh sữa giả