Ăn mặn không chỉ hại thận

Vì sức khỏe cộng đồng 15/08/2025 15:43

Nhiều người nghĩ ăn mặn chỉ hại thận, nhưng khoa học đã chứng minh natri dư thừa là “sát thủ thầm lặng” tấn công hầu hết cơ quan trong cơ thể.

Những ai không nên ăn măng? Vì sao người trẻ khỏe mạnh vẫn bị nhồi máu cơ tim? 6 sai lầm phổ biến ngay sau khi uống cà phê

Trong văn hóa ẩm thực của người Việt, gia vị đậm đà là một phần không thể thiếu. Tuy nhiên, chính thói quen nêm nếm "hào phóng", đặc biệt là muối, đang vô tình đẩy chúng ta đến gần hơn với những nguy cơ sức khỏe khôn lường.

Thói quen nêm nếm "hào phóng" muối đang vô tình đẩy chúng ta đến gần hơn với những nguy cơ sức khỏe.

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), lượng muối trung bình mà một người Việt Nam tiêu thụ hàng ngày lên tới 9,4 gram, cao gần gấp đôi so với mức khuyến cáo là dưới 5 gram/ngày.

Con số đáng báo động này cho thấy một thực trạng rằng chúng ta đang dung nạp quá nhiều natri mà không hề hay biết. Quan niệm cố hữu "ăn mặn chỉ hại thận" đã khiến nhiều người chủ quan, bỏ qua những cảnh báo nguy hiểm khác. Thực tế, khi lượng natri trong cơ thể tăng cao, nó sẽ khởi đầu một chuỗi phản ứng tiêu cực, tàn phá sức khỏe một cách âm thầm nhưng vô cùng mạnh mẽ.

Hệ lụy khôn lường từ thói quen ăn mặn

Khi nói đến tác hại của muối, thận và huyết áp là hai vấn đề được nhắc đến nhiều nhất. Tuy nhiên, đó chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Gánh nặng mà cơ thể phải chịu đựng khi thừa natri lớn hơn rất nhiều.

Tăng huyết áp và bệnh tim mạch

Cơ chế gây hại của muối đối với hệ tim mạch đã được khoa học chứng minh rõ ràng. Khi bạn ăn mặn, cơ thể sẽ tự động giữ lại nhiều nước hơn để pha loãng lượng natri này. Việc giữ nước làm tăng thể tích máu, tạo ra một áp lực lớn hơn lên thành mạch, dẫn đến tăng huyết áp.

Tình trạng này kéo dài khiến tim phải làm việc vất vả hơn, thành mạch máu dần mất đi sự đàn hồi. Đây là con đường ngắn nhất dẫn đến các biến cố tim mạch nghiêm trọng như bệnh mạch vành, suy tim và đặc biệt là đột quỵ.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tác hại của việc ăn mặn dẫn tới 62% các ca đột quỵ não. Các nhà khoa học cũng đã chỉ ra rằng nếu giảm chỉ 1 thìa cà phê muối ăn trong các bữa ăn mỗi ngày sẽ giúp làm giảm đáng kể nguy cơ này.

Tổn thương thận và nguy cơ sỏi thận

Thận là cơ quan chịu ảnh hưởng trực tiếp và nặng nề nhất. Khi bạn ăn quá mặn, thận phải làm việc quá sức để loại bỏ natri. Áp lực lọc máu tăng cao trong thời gian dài sẽ làm suy giảm chức năng thận, dẫn đến bệnh thận mạn tính.

Khi bạn ăn quá mặn, thận phải làm việc quá sức để loại bỏ natri.

Bên cạnh đó, chế độ ăn nhiều muối còn làm tăng bài tiết canxi qua nước tiểu, dễ dàng lắng đọng, kết tinh và hình thành sỏi thận.

Suy giảm chức năng não bộ và nhận thức

Đây là một trong những tác hại ít người ngờ tới. Huyết áp cao do ăn mặn làm hỏng các mạch máu nhỏ trong não, làm giảm lưu lượng máu đến các tế bào thần kinh.

Các chuyên gia cảnh báo thói quen ăn mặn có thể làm tăng nguy cơ suy giảm trí nhớ, sa sút trí tuệ và thậm chí là bệnh Alzheimer khi về già.

Nguy cơ ung thư dạ dày

Muối có khả năng phá hủy lớp màng nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày. Điều này tạo điều kiện cho vi khuẩn Helicobacter pylori (HP) – tác nhân chính gây viêm loét và ung thư dạ dày – phát triển và tấn công.

Khẳng định cho mối nguy này, Quỹ Nghiên cứu Ung thư Thế giới và Viện Nghiên cứu Ung thư đã kết luận rằng muối, cũng như các loại thực phẩm ướp muối và mặn, là một nguyên nhân có thể xảy ra của bệnh ung thư dạ dày.

Gây loãng xương

Ăn mặn làm tăng đào thải canxi qua đường tiểu. Khi cơ thể mất quá nhiều canxi, nó sẽ phải "rút" canxi từ xương để bù đắp, dẫn đến tình trạng mật độ xương suy giảm, xương trở nên giòn, yếu và dễ gãy.

Nhận diện dấu hiệu và giải pháp giảm muối trong bữa ăn hàng ngày

Cơ thể chúng ta thường phát ra những tín hiệu cảnh báo sớm khi bị quá tải natri. Việc lắng nghe cơ thể và chủ động thay đổi thói quen là chìa khóa vàng để bảo vệ sức khỏe.

Những dấu hiệu cơ thể đang 'kêu cứu' vì thừa muối

Khát nước liên tục: Dấu hiệu phổ biến nhất để cơ thể cân bằng lại lượng natri trong máu.

Khát nước liên tục là dấu hiệu phổ biến nhất để cơ thể cân bằng lại lượng natri trong máu.

Sưng phù, tích nước: Cảm giác mặt, tay, chân bị sưng phù, đặc biệt là vào buổi sáng.

Đau đầu nhẹ: Mất nước do ăn mặn có thể gây ra những cơn đau đầu âm ỉ.

Thèm đồ ăn mặn: Vị giác của bạn dần quen và đòi hỏi những món ăn có nồng độ muối cao hơn.

Giải pháp vàng để "cai" muối

Nấu nhạt hơn, nếm trước khi nêm: Giảm dần lượng muối, bột canh, nước mắm khi nấu. Thay vào đó, hãy dùng các loại gia vị tự nhiên như tiêu, tỏi, ớt, chanh.

Hạn chế tối đa thực phẩm chế biến sẵn: Xúc xích, thịt nguội, đồ hộp, mì ăn liền chứa một lượng muối "ẩn" khổng lồ.

Chấm nhẹ tay: Pha loãng nước chấm hoặc chỉ chấm nhẹ để giảm lượng muối nạp vào.

Đọc kỹ nhãn thực phẩm: Khi mua hàng, hãy kiểm tra hàm lượng natri (sodium) trên bao bì.

Tăng cường thực phẩm giàu Kali: Kali giúp cân bằng natri và giảm huyết áp. Hãy ăn nhiều chuối, khoai lang, rau bina (cải bó xôi), bơ và các loại đậu.

Việc giảm bớt một vài thìa muối mỗi ngày có vẻ là một thay đổi nhỏ, nhưng tác động của nó đối với sức khỏe lại vô cùng to lớn. Bằng cách hiểu rõ những tác hại toàn diện của việc ăn mặn và áp dụng những thay đổi tích cực, chúng ta đang thực hiện một sự đầu tư thông minh và bền vững cho tương lai sức khỏe của chính mình và gia đình.