Những sai lầm khi tắm ngày nắng nóng có thể gây đột quỵ

Vì sức khỏe cộng đồng 05/08/2025 08:50

Nắng nóng đỉnh điểm khiến nhu cầu giải nhiệt tăng cao, nhưng tắm sai cách trong thời tiết khắc nghiệt có thể khiến bạn đối mặt với nguy cơ đột quỵ.

Miền Bắc tiếp tục hứng nắng nóng đỉnh điểm, Hà Nội có thể chạm mốc 40 độ C ngày 4/8 Nắng nóng cực đoan: "Kẻ thù" thầm lặng của trái tim và cách phòng vệ hiệu quả "Sát thủ" mang tên nắng nóng: Nguy cơ đột quỵ tăng vọt mỗi độ C

Trong bối cảnh miền Bắc và nhiều khu vực trên cả nước đang trải qua những đợt nắng nóng gay gắt, nhiệt độ ngoài trời có nơi lên tới 40 độ C, nhu cầu giải nhiệt của người dân tăng cao đột biến.

Tắm ngay sau khi đi nắng về là thói quen phổ biến nhưng cực kỳ nguy hiểm vì có thể gây sốc nhiệt và đột quỵ.

Nắng nóng không chỉ gây ra cảm giác mệt mỏi, khó chịu mà còn là một "kẻ thù" thầm lặng đối với sức khỏe con người, đặc biệt là hệ tim mạch và não bộ. Khi nhiệt độ môi trường tăng cao, cơ thể chúng ta phải làm việc cật lực hơn để duy trì thân nhiệt ổn định ở mức 37 độ C thông qua cơ chế tiết mồ hôi.

Quá trình này khiến cơ thể mất đi một lượng nước và chất điện giải đáng kể, làm máu trở nên đặc hơn, tăng gánh nặng cho tim và dễ hình thành các cục máu đông – nguyên nhân trực tiếp gây tắc nghẽn mạch máu.

Trong bối cảnh đó, việc tìm đến làn nước mát để giải nhiệt là một phản xạ tự nhiên. Thế nhưng, ranh giới giữa sự sảng khoái và hiểm nguy lại vô cùng mong manh. Một sự thay đổi nhiệt độ đột ngột, dù chỉ trong vài phút, cũng có thể kích hoạt một chuỗi phản ứng tiêu cực trong cơ thể, dẫn đến những hậu quả đáng tiếc không thể lường trước.

Các bệnh viện đã ghi nhận số ca đột quỵ nhập viện tăng từ 15-20% trong những ngày nắng nóng đỉnh điểm, và đáng báo động là độ tuổi bệnh nhân ngày càng trẻ hóa. Hiểu rõ những sai lầm phổ biến chính là bước đầu tiên và quan trọng nhất để phòng tránh thảm kịch.

Những sai lầm "chết người" khi tắm trong ngày nắng nóng nhiều người mắc phải

Thói quen được hình thành từ lâu và sự chủ quan trong suy nghĩ "chắc không sao đâu" đã khiến nhiều người vô tình đặt mình vào tình thế nguy hiểm. Dưới đây là những sai lầm phổ biến nhất được các bác sĩ và chuyên gia y tế chỉ ra:

Vào mùa nắng nóng, nhiều người có thói quen sau khi đi nắng về thích tắm ngay bằng nước lạnh cho mát. Tuy nhiên, theo BSCKII Nguyễn Thị Diễm Hương, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM - cơ sở 3, đây là một thói quen tiềm ẩn nhiều nguy cơ, có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.

Đây là sai lầm nguy hiểm hàng đầu vì khi bạn vừa từ ngoài trời nắng gắt trở về hoặc vừa tập luyện, thân nhiệt đang ở mức cao, tim đập nhanh và các mao mạch dưới da giãn nở tối đa để tỏa nhiệt. Việc dội ngay nước lạnh lên người sẽ gây ra một "cú sốc" nhiệt, làm các mạch máu co lại một cách đột ngột, gây tăng huyết áp tức thì. Tim phải làm việc gắng sức hơn để bơm máu đi nuôi cơ thể, có thể dẫn đến tình trạng thiếu máu cơ tim cấp hoặc vỡ mạch máu não, gây đột quỵ.

Nhiều người có thói quen xả vòi sen thẳng lên đầu để cảm nhận sự mát lạnh nhanh chóng. Tuy nhiên, đây là một hành động cực kỳ nguy hiểm. Vùng đầu và gáy là nơi tập trung rất nhiều dây thần kinh và mạch máu quan trọng, nhạy cảm với sự thay đổi nhiệt độ. Việc làm lạnh đột ngột khu vực này có thể gây co mạch máu não, dẫn đến đau đầu, choáng váng và làm tăng nguy cơ đột quỵ.

Cảm giác mát lạnh tức thì của nước đá có thể rất hấp dẫn, nhưng nó lại gây hại nhiều hơn lợi. Như đã phân tích, nước quá lạnh là tác nhân chính gây co mạch đột ngột. Đối với những người đã có sẵn bệnh nền như tăng huyết áp, bệnh mạch vành, đái tháo đường, người cao tuổi có thành mạch máu yếu và kém đàn hồi, nguy cơ gặp biến chứng khi tắm nước lạnh sẽ cao hơn gấp nhiều lần.

Nắng nóng khiến cơ thể đổ mồ hôi liên tục, tạo cảm giác nhớp nháp khó chịu. Việc tắm nhiều lần có thể giúp bạn cảm thấy sạch sẽ, nhưng lại làm mất đi lớp dầu tự nhiên bảo vệ da, khiến da bị khô. Quan trọng hơn, việc lặp đi lặp lại sự thay đổi nhiệt độ giữa cơ thể và nước nhiều lần trong ngày cũng tạo ra những áp lực không cần thiết lên hệ tim mạch.

Ban đêm (sau 22h) là thời điểm nhiệt độ môi trường xuống thấp hơn, đồng thời cũng là lúc cơ thể cần được nghỉ ngơi. Việc tắm vào thời điểm này, đặc biệt là tắm nước lạnh, có thể làm nhiệt độ cơ thể giảm sâu hơn, gây co mạch, khiến máu lưu thông chậm lại. Điều này không chỉ dễ gây cảm lạnh mà còn tiềm ẩn nguy cơ đột quỵ trong giấc ngủ, một tình huống cực kỳ nguy hiểm vì khó được phát hiện và cấp cứu kịp thời.

Tắm đúng cách và giải nhiệt an toàn để phòng chống đột quỵ

Để việc tắm rửa thực sự là một biện pháp giải nhiệt an toàn và hiệu quả, các chuyên gia khuyến cáo người dân nên tuân thủ nghiêm ngặt những quy tắc sau đây, đặc biệt trong những ngày nắng nóng.

Cho cơ thể thời gian "hạ nhiệt" từ từ, tuyệt đối không tắm ngay sau khi đi nắng về. Hãy ngồi nghỉ ở nơi thoáng mát trong khoảng 20-30 phút. Lau khô mồ hôi và uống một ly nước lọc ở nhiệt độ phòng để bù nước và giúp thân nhiệt giảm dần. Khi cơ thể đã hết cảm giác nóng bức, tim đập ổn định trở lại, đó mới là thời điểm thích hợp để đi tắm.

Sử dụng nước có nhiệt độ phù hợp, nhiệt độ nước tắm lý tưởng nhất là tương đương với nhiệt độ cơ thể hoặc mát hơn một chút, khoảng từ 35-38 độ C. Nước mát vừa phải đủ để làm sạch cơ thể, mang lại cảm giác sảng khoái mà không gây ra cú sốc nhiệt nguy hiểm.

Tuân thủ quy trình tắm an toàn bằng cách bắt đầu làm ướt cơ thể một cách tuần tự. Dùng vòi sen hoặc gáo nước xối nhẹ vào hai chân trước, sau đó đến hai tay. Khi cơ thể đã quen với nhiệt độ nước, từ từ di chuyển lên vùng thân người và cuối cùng mới là gội đầu. Cách làm này giúp cơ thể có thời gian thích nghi, không gây ra sự thay đổi đột ngột về huyết áp.

Bên cạnh việc tắm đúng cách, để bảo vệ sức khỏe toàn diện trong mùa nắng nóng, bạn cần chú ý đến việc uống đủ nước, có chế độ ăn uống lành mạnh, lựa chọn trang phục phù hợp, hạn chế ra ngoài vào giờ cao điểm và tránh thay đổi nhiệt độ môi trường một cách đột ngột.

Uống đủ nước: Uống ít nhất 2-2.5 lít nước mỗi ngày. Nên uống nước lọc, nước trái cây, nước oresol để bù cả nước và điện giải.

Chế độ ăn uống: Tăng cường rau xanh, trái cây có tính mát. Hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ ngọt và các chất kích thích như rượu, bia, cà phê.

Trang phục: Mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát, làm từ chất liệu thấm hút mồ hôi. Khi ra ngoài cần đội mũ rộng vành, đeo kính râm.

Hạn chế ra ngoài: Tránh các hoạt động thể lực ngoài trời vào khung giờ nắng nóng đỉnh điểm (thường từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều).

Không thay đổi nhiệt độ đột ngột: Không nên bước từ phòng điều hòa có nhiệt độ thấp ra ngoài trời nóng ngay lập tức và ngược lại.

Sức khỏe là vốn quý giá nhất. Chỉ bằng việc thay đổi những thói quen nhỏ và nâng cao ý thức phòng bệnh, chúng ta hoàn toàn có thể tận hưởng một mùa hè sảng khoái mà vẫn đảm bảo an toàn cho bản thân và những người thân yêu.