Dự báo dân số Việt Nam giảm còn 72 triệu người vào năm 2100

Dự báo dân số Việt Nam giảm còn 72 triệu người vào năm 2100

Dân số Việt Nam sẽ tăng lên 107 triệu người vào năm 2044, sau đó giảm còn 72 triệu người vào năm 2100, là hậu quả của mức sinh thấp.

Thông tin được TS Hà Anh Đức, Chánh văn phòng Bộ Y tế, cho biết tại hội thảo "Mức sinh thấp tại Việt Nam: Thực trạng và giải pháp" hôm 10/11, ở Hà Nội.

Ông Đức cho biết một nghiên cứu quốc tế công bố năm 2020 dự báo dân số 23 quốc gia như Nhật Bản, Thái Lan, Trung Quốc, Hàn Quốc... giảm hơn một nửa vào năm 2100. Trong đó, dân số Việt Nam tăng lên 107 triệu người vào năm 2044, sau đó giảm xuống 72 triệu người vào năm 2100, nếu không có các giải pháp can thiệp nâng mức sinh.

Hiện dân số Việt Nam là trên 100 triệu người.

Các thập kỷ qua, mức giảm sinh tại Việt Nam diễn ra mạnh mẽ, từ 6,5 con/phụ nữ (trong những năm 1960) xuống còn 2,05 vào năm 2020 và duy trì mức sinh này cho đến nay.

Tại Việt Nam, từ năm 2006 đến nay, tỷ suất sinh đã đạt mức sinh thay thế, trung bình mỗi phụ nữ Việt Nam trong độ tuổi sinh đẻ (15 - 49) có 2,1 con. Tuy nhiên, mức sinh lại chênh lệch đáng kể giữa các vùng, đối tượng, tỉnh, thành, đặc biệt là xuất hiện xu hướng mức sinh thấp.

Theo Tổng cục Thống kê, năm 2021, mức sinh của khu vực thành thị, toàn bộ các tỉnh, thành vùng Đông Nam bộ (trừ Bình Phước) và vùng Đồng bằng sông Cửu Long có mức sinh thực tế đều dưới mức sinh thay thế. Trong đó, một số tỉnh, thành phố có mức sinh rất thấp, chỉ ở 1,48 con/phụ nữ tuổi sinh đẻ.

Ngoài ra, ước tính mỗi năm có khoảng hơn 1 triệu cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn, tỷ lệ khoảng 7,7% các cặp vợ chồng. Trong số hiếm muộn, khoảng 50% là cặp vợ chồng ở độ tuổi dưới 30. Đặc biệt, tỷ lệ vô sinh thứ phát (vô sinh sau một lần có thai) đang gia tăng, đến 15 - 20% sau mỗi năm, và chiếm hơn 50% các cặp vợ chồng vô sinh.

Theo Cục Dân số, Việt Nam đang duy trì mức sinh thay thế, song có sự chênh lệch đáng kể giữa các vùng, đối tượng, đồng thời tỷ lệ vô sinh cao, ảnh hưởng đến quy mô và cơ cấu dân số trong tương lai

Giới chuyên gia nhận định, mức sinh thấp tác động trực tiếp, sâu sắc tới cơ cấu dân số, suy giảm nhóm dân số trong độ tuổi lao động, tác động mạnh vào quá trình di cư, tăng nhanh quá trình già hóa dân số, suy giảm quy mô dân số. Đồng thời, tác động tới cấu trúc gia đình, đời sống văn hóa - xã hội, kinh tế, lao động, việc làm và an sinh xã hội.

Nhiều quốc gia châu Á tỷ suất sinh giảm mạnh trong 70 năm qua. Điều này tác động không chỉ đến quy mô dân số của các quốc gia mà còn ảnh hưởng đến cơ cấu dân số.

Trước bối cảnh này, các nước đang đưa ra nhiều chính sách để tác động nhằm tăng mức sinh. Như Hàn Quốc tăng gấp ba lần số tiền chi trả cho hoạt động khuyến sinh sau khi phá kỷ lục về tỷ lệ sinh thấp nhất thế giới. Chính phủ nước này tăng mạnh trợ cấp để khuyến khích các gia đình sinh thêm con. Tại Hungary, phụ nữ sinh 4 con trở lên không phải đóng thuế thu nhập cá nhân suốt đời.

Còn Việt Nam, trong dự thảo Luật Dân số đã đề xuất các tỉnh, thành có mức sinh thấp nên hỗ trợ tiền cho phụ nữ khi sinh con thứ hai, miễn giảm học phí cho trẻ.

Chăm sóc, nâng cao sức khỏe người cao tuổi, thích ứng với già hóa dân số

Quy chế hoạt động của Ban Chỉ đạo Quốc gia Dân số và Phát triển