Thuốc Đông y: Đặc điểm dược liệu và công dụng đối với sức khỏe của Nhục thung dung

Bài thuốc dân gian 03/11/2020 16:36 Theo dõi TH&SP trên

Nhục thung dung là cây thuốc quý, được sử dụng lâu đời trong Đông y. Theo Đông y, Nhục thung dung tính ôn được dùng để bổ thận, tráng dương, kiện gân cốt, nhuận tràng,..

Thuốc Đông y: Tác dụng của loại dược liệu quý kim tiền thảo Thuốc Đông y: Nấm lim xanh có tác dụng gì đối với sức khỏe? Thuốc Đông y: Trà đông trùng hạ thảo - thức uống 'vàng' cho sức khỏe

Mô tả về dược liệu nhục thung dung

Nhục thung dung được mệnh danh là “dũng sĩ sa mạc” bởi nó có thể tồn tại được dưới khí hậu khắc nghiệt nhờ lớp lá vảy dày. Nhục thung dung còn được ví là “nhân sâm sa mạc” bởi loài thảo dược này quý như nhân sâm và chỉ mọc ở các vùng hoang mạc đầy cát và nắng.

Vị thuốc này còn có những tên khác như: nhục tùng dung, thung dung, địa tinh (nghĩa là tinh chất của đất), kim duẩn (cây măng vàng), đại vân, hắc tư lệnh (vì có tác dụng bổ thận mạnh)…

Nhục thung dung là một trong những vị thuốc có lịch sử sử dụng lâu đời nhất trong Đông y

Đặc điểm dược liệu

Nhục thung dung không phải là thực vật đơn thuần. Đây là một loại cây ký sinh, sống nhờ vào một thân cây chủ khác. Vào mùa xuân, mầm cây Nhục thung dung sẽ đâm thủng mặt đất, mọc nhô lên cao trông giống như một cái chày, đầu hơi nhọn, bên trên có phủ một lớp vải màu vàng, lóng lánh dưới ánh nắng mặt trời.

Thân cây Nhục thung dung thường cao khoảng 15 - 30 cm. Có trường hợp cây cao đến vài mét. Hoa thường nở vào tháng 5, tháng 6 sẽ ra hoa dày đặc. Hoa mọc từ phần ngọn cây có màu vàng nhạt, hình chuông, xẻ 5 cánh, đỉnh hoa màu vàng hoặc tím nhạt. Nhục thung dung kết quả vào cuối tháng 6, đầu tháng 7. Quả nhỏ li ti và có màu xám.

Phân bố

Nhục thung dung là vị thuốc phân bố ở một số vùng Thiểm Tây, Cam Túc (Trung Quốc). Ngoài ra, vị thuốc còn được tìm thấy ở Mông Cổ, Nhật Bản, Hàn Quốc.

Tại Việt Nam vị thuốc hiếm thấy được tìm thấy. Tuy nhiên, một số tình như Lào Cai, Hòa Bình, Tuyên Quang, Lai Châu có thể có Nhục thung dung.

Các kết quả nghiên cứu hiện đại cho thấy, hàm lượng hoạt chất sinh học trong Nhục thung dung rất phong phú

Thu hoạch, bào chế và cách bảo quản dược liệu

Cây Nhục thung dung sinh trưởng mạnh mẽ vào mùa xuân và mùa thu. Theo kinh nghiệm dân gian thì để đảm bảo hiệu quả sử dụng cao nhất nên thu hoạch vào thời điểm khoảng tháng 3 hoặc tháng 5 hàng năm.

Vào mùa vụ thu hoạch, người dân chọn phần rễ phát triển thành củ và thân thịt của cây, đem về bào chế thành dược liệu.

Thu hoạch vào mùa xuân: Rửa sạch đất cát, bảo quản nơi khô mát.

Thu hoạch vào mùa hạ: Thời điểm này củ còn nhiều nước, người dân sẽ cho củ vào hũ muối, để 1 - 3 năm mới dùng được. Khi sử dụng cần rửa sạch hoặc đun cách thủy với rượu đến khi rượu cạn thì có thể bỏ ra dùng.

Bên cạnh đó, nhiều nơi còn ngâm dược liệu với mật ong hoặc rượu để có thể dùng và bảo quản được lâu hơn.

Tác dụng của Nhục thung dung đối với sức khỏe

Nhục thung dung là một vị thuốc quý, khi nhập khẩu về Việt Nam có giá trị kinh tế lớn, rất được ưa chuộng. Đây là một loại dược liệu có nhiều tác dụng cho sức khỏe con người, được sử dụng trong nhiều bài thuốc chữa bệnh.

Nhục thung dung khô

Công dụng của Nhục thung dung theo Đông y

Các tài liệu cổ ghi chép rằng, vị thuốc Nhục thung dung có vị ngọt, mặn, tính ấm, quy vào 2 kinh Thận và Đại Tràng.

Dược liệu này có tác dụng bổ thận, ích tinh, kiện dương, nhuận tràng, ích khí huyết,… Do đó, trong Đông Y thường dùng vị thuốc để chữa chứng dương nuy (nam giới bị liệt dương), yếu sinh lý, chứng đới hạ (ra khí hư huyết trắng), băng lậu, huyết khô, đàn bà khó thụ thai, lưng gối đau lạnh, bí tiểu,…

Trong các sách y dược cổ “Nhật Hoa Tử bản thảo” có viết: “Nhục thung dung nhuận ngũ tạng, trưởng cơ nhục, ấm lưng gối”. Sách “Trung Dược học” viết: “Nhục thung dung bổ thận dương, ích tinh huyết, nhuận trường, thông tiện”. Hay sách “Đông Dược học thiết yếu” viết: “Nhục thung dung bổ thận dương, thông nhuận đường ruột”…

Theo Y học hiện đại Nhục thung dung có tác dụng gì?

Các nghiên cứu khoa học cho thấy, trong Nhục thung dung có nhiều thành phần hóa học như boschnaloside, oronamin, epiglottic axit, betaine, axit amin, alkaloid,…

Những chất này có tác dụng: Bổ thận tráng dương, tăng cường bản lĩnh phái mạnh, chữa các chứng của bệnh yếu sinh lý nam như tiểu đêm nhiều, liệt dương, di tinh, thận dương hư, xuất tinh sớm,…

Ngoài ra, Nhục thung dung còn có tác dụng tăng cường sinh lý nữ giới, chữa băng lậu, ra nhiều khí hư, rất tốt cho phụ nữ khó đậu thai. Chữa đau lưng, mỏi gối, cơ bắp yếu ớt. Làm chậm quá trình lão hoá, kéo dài tuổi thọ, nâng cao hệ miễn dịch, tăng cường sức khỏe.

Đồng thời, điều hoà và ổn định huyết áp ở người cao huyết áp.Kích thích điều tiết hoạt động ở tuyến thượng thận, cải thiện suy giảm tuyến thượng thận.Bổ thận, nhuận tràng, chữa táo bón, chữa tiểu buốt, tiểu rắt,…

Yên Thư

Tags:

Cùng chuyên mục

Vì sao rau khoai lang được ví như "thần dược"?

Những tác dụng bất ngờ của cây bằng lăng đối với sức khoẻ

Ăn cam giúp đẹp da, tốt cho sức khoẻ

Cần tây giúp giảm cân, lợi tiểu, tăng cường hệ miễn dịch

Bí đao giúp giải độc gan và cải thiện thị lực

Những tác dụng bất ngờ của rau xà lách không phải ai cũng biết

Loại quả dân giã giúp giải nhiệt hiệu quả trong mùa hè oi bức

Dưa leo giúp làm đẹp da, tốt cho sức khoẻ

Cây sắn dây – Phương thuốc quý cho mùa hè

Quế - Gia vị thơm, dược liệu quý

Cây thù lù - Dược liệu giàu Vitamin C

Cỏ sữa lá to: Vị thuốc quý từ lá đến rễ

Tin khác

Rau bô binh - Loại cây cỏ dại mọc hoang giàu chất chống oxy hóa

Rau bô binh là loại cây cỏ dại dễ tìm, dễ kiếm nhưng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tác dụng giải độc, thanh nhiệt, tiêu thũng, tán ứ.

Cây cỏ luồng - Thảo dược mọc hoang nơi vách đá chữa bệnh ngoài da

Cỏ luồng là một loại cây mọc hoang phổ biến ở Việt Nam. Cây tuy nhỏ bé nhưng lại ẩn chứa nhiều công dụng chữa bệnh hiệu quả.

Cây móng tay, dược liệu tuyệt vời cho bệnh ngoài da

Cây móng tay là dược liệu mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe. Hãy sử dụng cây móng tay một cách thông minh để tận hưởng trọn vẹn giá trị của nó.

Thài lài trắng - Dược liệu kháng viêm hiệu quả

Thài lài trắng là cây thân thảo ưa ẩm, ưa sáng và có thể hơi chịu bóng, loại cây này mọc hoang dã phổ biến ở Việt Nam.

Kim ngân hoa - vị thuốc giải độc tuyệt vời

Kim ngân hoa, còn gọi là nhẫn đông hoa, nhị bảo hoa, song bào hoa, kim đằng… là một loại cây leo bằng thân quấn, là loại dược liệu giải độc hiệu quả.

Địa du - Dược liệu có nhiều công dụng

Địa du là một vị thuốc dùng được cho cả Đông y lần Tây Y. Địa du có vị đắng, tính hơi hàn, không độc, có khả năng làm mát huyết, cầm máu.

Không chỉ làm hoa trang trí, tầm xuân còn mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe

Tầm xuân là loại cây leo có hoa đẹp, được nhiều người lựa chọn trồng làm cảnh. Ngoài ra, loại cây này còn là một vị thuốc quý trong y học cổ truyền với nhiều công dụng chữa bệnh hiệu quả.

Cây thanh táo - Dược liệu trị các bệnh ngoài da

Cây thanh táo không chỉ được trồng để sử dụng làm hàng rào tại các vườn hoa ở vùng trung du và đồng bằng mà còn có tác dụng làm thuốc.

Mướp khía - Loại cây "dễ tính" có nhiều lợi ích với sức khỏe

Cây mướp khía không chỉ đóng vai trò là nguyên liệu cho những món ăn ngon mà còn là một bài thuốc quý giúp điều trị nhiều bệnh lý như viêm xoang, viêm mũi, chốc lở, rong kinh, băng huyết, tắc tuyến sữa,…

Cây chìa vôi - Loài cây dân dã trị đau nhức xương khớp

Cây chìa vôi là một loài cây dân dã mọc hoang ở nhiều nơi tại Việt Nam. Tuy không có vẻ ngoài nổi bật, cây chìa vôi lại sở hữu nhiều công dụng cho xương khớp và các bệnh ngoài da.

Cây thồm lồm- Vị thuốc trị viêm tai và các bệnh ngoài da

Cây thồm lồm mọc hoang ở khắp nơi trong nước ta, toàn cây đều có thể sử dụng làm thuốc, có nhiều tác dụng với các bệnh ngoài da, thận, dạ dày …

Quả phật thủ - "Bàn tay Phật" mang đến sức khỏe vàng

Quả phật thủ được người dân sử dụng đa dạng với nhiều mục đích khác nhau: trưng bày, ăn uống, làm mứt và làm thuốc.

Cây xáo tam thân - dược liệu điều trị ung thư

Cây xáo tam thân có tác dụng với người bệnh ung thư gan, đại tràng, buồng trứng, cổ tử cung, vú; người mắc các bệnh về gan …

Cây sung - Món quà quý giá cho hệ tiêu hóa

Theo y học cổ truyền quả của cây sung có tính bình, vị ngọt, vào hai kinh Túc thái âm tỳ và Túc dương minh vị. Có tác dụng tăng cường tiêu hóa, tiêu thũng, giải độc, trị viêm ruột, kiết lỵ, đại tiện bí, trĩ, đau họng, mụn nhọt mẩn ngứa...

Hạt thông - "Món quà quý giá" từ thiên nhiên với nhiều lợi ích sức khỏe

Hạt thông có hương vị thơm ngon và giá trị dinh dưỡng cao, khám phá những lợi ích tuyệt vời của hạt thông đối với sức khỏe.

Khám phá những đặc điểm và công dụng của cây gáo

Cây gáo nước có nhiều loại và mỗi loại có những tác dụng khác nhau, cây này phân bố nhiều ở miền nam tại các khe suối, chân đồi.

Bạch đậu khấu - Gia vị đắt đỏ với nhiều lợi ích cho sức khỏe

Bạch đậu khấu là loại gia vị đắt đỏ bậc nhất thế giới với hương vị độc đáo và những công dụng không ngờ cho sức khỏe.

Đặc điểm và công dụng của hoa bưởi

Không chỉ đẹp bởi vẻ đẹp mộc mạc, mùi hương dễ chịu, hoa bưởi còn có nhiều công dụng cho sức khỏe, sắc đẹp và được sử dụng trong nhiều bài thuốc Đông Y.

Cây đuôi chuột - Loại cây cảnh tốt cho sức khỏe

Cây đuôi chồn là một loại cây canh, dược liệu có tính bình và vị đắng, quy kinh Phế và Thận. Có tác dụng lợi niệu tiêu thũng, tiêu viêm giải độc.

Cây rau khúc - Loại rau dân dã với nhiều bài thuốc quý

Cây rau khúc là một loại thảo mộc, lá rau khúc làm thực phẩm chế biến một số món ăn như: rau khúc làm bánh, rau khúc nấu xôi... , ngoài ra, một số bộ phận của cây thường được dùng để làm thuốc.

Hành tăm - Món quà quý cho sức khỏe

Hành tăm là một loại thực vật cho sức khỏe dẻo dai và phòng ngừa bệnh tật, hãy cùng khám phá những công dụng tuyệt vời của hành tăm

Long não - Cây thuốc đa năng với nhiều ứng dụng trong đời sống

Cây long não có vị cay, tính nóng, có độc. Tác dụng: sát trùng, tiêu viêm, kích thích hoặc dùng dưới dạng thuốc tiêm để hồi tỉnh cơ tim, chữa trụy tim hay suy nhược, hoặc dùng uống để chữa đau bụng, làm giảm lượng phân.

Cải canh: Món ăn ngon và bài thuốc hay

Cải canh thường xuyên có mặt trong các bữa ăn của nhiều gia đình Việt. Tuy nhiên, rau cải xanh, bao gồm cả lá và hạt còn được sử dụng như những vị thuốc trị nhiều bệnh.

Dưa hấu chưng Tết - Vị thuốc quý cho ngày đầu năm mới

Dưa hấu là trái cây phổ biến được nhiều người ưa chuộng cũng là dược liệu quý giải nhiệt mùa hè và nhiều bài thuốc có lợi ích sức khỏe.

Lá sen - Món quà quý giá cho sức khỏe và sắc đẹp

Từ xa xưa, khi mà khoa học còn chưa phát triển thì Đông y đã sử dụng lá sen để chữa nhiều loại bệnh. Ngày nay, lá sen đã được nghiên cứu để sử dụng chữa nhiều bệnh hơn và hỗ trợ làm đẹp.

Bài thuốc dân gian từ sắn dây trị nhiều bệnh hiệu quả

Sắn dây không chỉ là thực phẩm được sử dụng để thanh nhiệt giài khát trong ngày hè mà còn là vị thuốc hay trị nhiều bệnh.

Cây báng - "Món quà" từ thiên nhiên với nhiều lợi ích

Cây báng có sức kháng địch tự nhiên và sức sinh trưởng vô cùng mạnh, không cần một loại thuốc sâu hay phân bón nào, cây lên vững chãi, không ngại mưa rừng, không ngại nắng nóng.

Bài thuốc chữa bệnh từ cây sấu

Sấu không chỉ là món ngon thường có trong bữa cơm gia đình Việt trong những ngày hè mà còn là dược liệu rất tốt trong chữa bệnh.

Cây bàng - Loài cây gắn liền với ký ức tuổi thơ còn có tác dụng chữa bệnh

Cây bàng là một loại cây được sử dụng tạo bóng mát. Ngoài ra, toàn bộ cây báng từ thân, quả, lá đến rễ đều có dược tính và được sử dụng để làm thuốc chữa bệnh.

Xem thêm