Cần chiến lược dài hơi để xuất khẩu rau quả "đi được đường dài"

Kinh tế 02/04/2025 14:49 Theo dõi TH&SP trên

Rau quả được coi điểm sáng nhất trong xuất khẩu nhóm nông sản năm 2024. Tuy nhiên, bước sang năm 2025, xuất khẩu những mặt hàng này lại giảm 3 tháng liên tiếp, các chuyên gia cảnh báo nếu tình trạng này kéo dài sẽ khó đạt chỉ tiêu 8 tỉ USD đã đề ra.

Xuất khẩu rau quả gặp khó ngay đầu năm 2025 Khai mở những thị trường xuất khẩu mới cho rau quả Việt Nam Xuất khẩu rau quả giảm 3 tháng liên tiếp, cách nào gỡ khó?

Xuất khẩu rau quả giảm 3 tháng liên tiếp, nguyên nhân chính là sự sụt giảm mạnh trong xuất khẩu sầu riêng.

Xuất khẩu rau quả giảm 3 tháng liên tiếp

Theo số liệu Hiệp hội rau quả Việt Nam (Vinafruit) vừa công bố, trong tháng 3/2025, xuất khẩu rau quả ước đạt 421 triệu USD, giảm 10,5% so với cùng kỳ năm trước. Đây là tháng thứ 3 liên tiếp kim ngạch xuất khẩu rau quả giảm. Xu hướng này trái ngược hoàn toàn so với năm 2024, khi ngành rau quả Việt Nam duy trì đà tăng trưởng mạnh mẽ suốt cả năm. Lũy kế ba tháng đầu năm 2025, xuất khẩu rau quả giảm 13,2% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 1,1 tỷ USD. Nguyên nhân chính là sự sụt giảm mạnh trong xuất khẩu sầu riêng - mặt hàng chủ lực của ngành.

Ông Đặng Phúc Nguyên - Tổng Thư ký Vinafruit - cảnh báo nếu tình trạng này kéo dài, xuất khẩu rau quả cả năm nay có thể giảm so với 2024. Nguyên nhân chính đến từ quy định mới của Trung Quốc, thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam. Kể từ đầu năm, nước này yêu cầu tất cả lô hàng sầu riêng nhập khẩu phải có kết quả phân tích dư lượng Cadmium và chất vàng O tại các phòng thí nghiệm được công nhận.

Cadmium là kim loại nặng độc hại có thể tích tụ trong thực phẩm, còn chất vàng O là phẩm nhuộm công nghiệp. Cả hai chất này đều bị kiểm soát gắt gao do nguy cơ gây ung thư. Không chỉ Việt Nam, các quốc gia xuất khẩu sầu riêng khác cũng chịu ảnh hưởng, khiến quy trình thông quan kéo dài và trở nên phức tạp hơn.

Bên cạnh đó, sầu riêng đang vào thời điểm nghịch vụ (từ tháng 11 năm trước đến tháng 3 năm nay), dẫn đến sản lượng thấp. Việc kiểm tra toàn bộ lô hàng nhập khẩu vào Trung Quốc càng khiến doanh nghiệp xuất khẩu gặp khó, một số đã chủ động tạm dừng xuất khẩu sang nước này.

Một đại diện công ty chuyên xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc ở khu vực Tây Nguyên bày tỏ lo lắng vì nhiều tháng nay, hoạt động xuất khẩu sầu riêng vẫn chưa thể trở lại bình thường vì vướng phải thủ tục kiểm định chất vàng O. Điều này gây ảnh hưởng lớn đến doanh thu của công ty trong năm nay.

Bênh cạnh đó, không chỉ Trung Quốc, các thị trường lớn khác như Mỹ và châu Âu cũng đang siết chặt kiểm tra chất lượng hàng nhập khẩu, tạo thêm áp lực cho doanh nghiệp Việt Nam.

Trước những thách thức hiện tại, ông Nguyễn Thanh Bình, Phó chủ tịch Vinafruit thừa nhận ngành rau quả sẽ gặp khó khăn để đạt mục tiêu xuất khẩu 8 tỷ USD trong năm 2025.

Tuy nhiên, “nếu toàn bộ chuỗi giá trị từ nhà sản xuất, doanh nghiệp xuất khẩu đến cơ quan quản lý cùng hành động có trách nhiệm, tăng cường kiểm soát chất lượng sản phẩm, ngành hàng vẫn có thể đạt được mục tiêu đã đề ra” ông Bình chia sẻ thêm.

Để xuất khẩu rau quả bền vững

Cần chiến lược dài hơi để xuất khẩu rau quả

Ông Đặng Phúc Nguyên - Tổng Thư ký Vinafruit. Ảnh TTXVN

Để xuất khẩu rau quả bền vững, ông Đặng Phúc Nguyên cho rằng vấn đề quan trọng là sản phẩm phải có chất lượng và liên tục được nâng cao để tạo cảm giác mới mẻ, hấp dẫn người tiêu dùng. Bên cạnh đó, cần nắm bắt yêu cầu của từng thị trường và từng bước nâng cao thị phần. Ngoài các sản phẩm rau quả tươi thì cần đầu tư phát triển những sản phẩm chế biến và chế biến sâu. Các bộ ngành cần tiếp tục đàm phán mở rộng thị trường cho những mặt hàng mới như bưởi, dừa, bơ, na, chanh không hạt...

“Trung Quốc là thị trường rau quả rất tiềm năng và Việt Nam có lợi thế lớn nhưng thời gian qua, chúng ta đã quá tập trung vào thị trường này và chưa tìm kiếm cơ hội ở những thị trường khác. Trong khi đó, Việt Nam đang có tới 19 hiệp định thương mại tự do (FTA), thế nhưng ngành rau quả chưa khai thác được lợi thế từ các hiệp định này”, ông Nguyên nhận định.

Ông Đặng Phúc Nguyên chỉ ra những thị trường rất tiềm năng cho xuất khẩu trái cây. Năm 2024, Hoa Kỳ đã trên 60 tỷ USD mặt hàng rau quả và Mexico là nguồn cung cấp chủ lực với gần 24 tỷ USD. Hiện nay, Hoa Kỳ đang muốn đánh thuế lên hàng hóa Mexico có thể là cơ hội cho các nguồn cung khác, trong đó có Việt Nam.

Ngoài thị trường Hoa Kỳ, khu vực Đông Á với Hàn Quốc và Nhật Bản đều là những thị trường rất tiềm năng. Năm 2024, Hàn Quốc nhập khẩu rau quả từ Việt Nam với giá trị 315 triệu USD, tăng 39%. Xuất khẩu rau quả từ Việt Nam sang thị trường Nhật Bản đạt 203 triệu USD năm 2024, tăng 15% so với năm 2023. Đây đều là những thị trường cần phải khai thác mạnh hơn nữa trong tương lai.

Trong khi đó, ông Nguyễn Đình Tùng, Phó Chủ tịch Vinafruit, Tổng Giám đốc Vina T&T Group chia sẻ trên Báo Người Lao Động rằng, khi tham gia "sân chơi chung", người nông dân bắt buộc phải canh tác rau quả bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, có vùng nguyên liệu chất lượng cao, đáp ứng hàng rào kỹ thuật khác nhau của từng nước nhập khẩu. Chẳng hạn, Mỹ cấm dư lượng của 7 hoạt chất, yêu cầu có mã số vùng trồng, mã số nhà máy đóng gói do Bộ Nông nghiệp Mỹ cấp; châu Âu quy định cấm đến 36 hoạt chất cấm có dư lượng, kiểm tra ngẫu nhiên lô hàng với tỉ lệ 10%; Trung Quốc thường xuyên kiểm tra kim loại nặng, dịch bệnh trên bao bì, bên cạnh các hàng rào kỹ thuật khác.

Còn ông Trần Thanh Nam - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường nhấn mạnh rằng phải phát triển chất lượng từ gốc để đi vào đa thị trường. Công tác quản lý chất lượng an toàn thực phẩm trong thời gian tới cần đi vào thực chất, phù hợp với từng vùng miền hơn. Đặc biệt, ngành nông nghiệp nói riêng cần chuyển đổi tư duy quản lý an toàn thực phẩm theo chuỗi giá trị.

Xuất khẩu nông lâm thủy sản 9 tháng đạt 46,28 tỷ USD

Nông sản Việt nối dài “kỳ tích” xuất khẩu

Xuất khẩu rau quả được kỳ vọng đạt 7 tỷ USD trong năm nay

Phạm Anh

Tags:

Cùng chuyên mục

Chuyên gia nói gì về việc Mỹ “giảm đáng kể thuế quan” với hàng hóa Việt Nam?

Chi tiết các đối tượng không chịu thuế VAT trong Nghị định 181/2025/NĐ-CP

Hóa đơn điện tử và bài toán địa chỉ sau sáp nhập

Xuất hóa đơn điện tử từ 1/7: Ghi địa chỉ mới hay giữ theo giấy đăng ký kinh doanh?

Từ 1/7: Loạt chính sách thuế mới áp dụng, tác động trực tiếp đến kinh doanh và tiêu dùng

Chợ truyền thống thích nghi với hóa đơn số

Kinh tế giữ đà tăng trưởng trong thách thức

Gỡ rào cản phi thuế quan để hội nhập bền vững

Doanh nghiệp Việt rộng cửa vào Nhật Bản

Dệt may Việt chủ động đón cơ hội FTA

M&A Summit 2025: Thúc đẩy tái cấu trúc doanh nghiệp trong kỷ nguyên chuyển đổi số

Thương mại điện tử Nhật mở lối cho hàng Việt

Tin khác

Phát triển Halal – đòn bẩy nâng tầm sản phẩm Việt

Nhận định của PGS.TS Đinh Công Hoàng không chỉ mang tính cảnh tỉnh mà còn mở ra hướng đi mới: phát triển ngành Halal có thể trở thành cú hích giúp doanh nghiệp Việt gia tăng giá trị, mở rộng thị trường và khẳng định vị thế trên bản đồ kinh tế toàn cầu.

Ngành dừa tỷ đô và nghịch lý nhập khẩu

Dù đứng trong nhóm năm quốc gia xuất khẩu dừa hàng đầu thế giới, nhưng nghịch lý thay, chỉ trong 4 tháng đầu năm 2025, Việt Nam lại phải chi hơn 7 triệu USD để nhập khẩu sản phẩm từ dừa. Giá dừa tăng vọt, doanh nghiệp đẩy mạnh chế biến, nông dân đua nhau trồng mới... nhưng bài toán phát triển bền vững cho toàn chuỗi vẫn đang bỏ ngỏ.

8 doanh nghiệp cá tra – basa Việt Nam được áp thuế 0% khi xuất khẩu sang Hoa Kỳ

Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) vừa công bố Kết luận cuối cùng đợt rà soát lần thứ 20 (POR20) thuế chống bán phá giá với cá tra – basa phi lê đông lạnh của Việt Nam xuất khẩu sang Hoa Kỳ. Kết quả cho thấy 8 doanh nghiệp Việt Nam được hưởng mức thuế 0% trong giai đoạn từ 1/8/2022 đến 31/7/2023.

Chớp thời cơ thuế ưu đãi, thủy sản bứt tốc xuất khẩu

Xuất khẩu thủy sản Việt Nam tăng mạnh nhờ tận dụng hiệu quả mức thuế tạm thời 10% từ Mỹ, với kim ngạch 5 tháng đầu năm vượt 4,3 tỷ USD. Doanh nghiệp đang nỗ lực đa dạng hóa thị trường, nâng chất lượng để giữ đà tăng trưởng bền vững.

Biến động địa chính trị và thương mại toàn cầu: Thách thức kép với xuất khẩu Việt Nam

Căng thẳng tại Trung Đông, chính sách thuế bất ổn từ Mỹ và sự dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu đang tạo ra những biến số khó lường cho xuất khẩu Việt Nam. Trong bối cảnh cước vận tải leo thang, nguy cơ thiếu container và áp lực thời gian giao hàng gia tăng, doanh nghiệp buộc phải tái cấu trúc chiến lược logistics, đồng thời Bộ Công Thương cũng nhìn nhận rõ các điểm cần điều chỉnh trong chiến lược xuất nhập khẩu quốc gia giai đoạn tới.

Xuất khẩu sầu riêng và bài toán chất lượng bền vững

Trước sự cố dư lượng kim loại nặng, ngành sầu riêng Việt Nam đang đẩy mạnh nâng chuẩn sản xuất, giám sát vùng trồng và kiểm soát an toàn thực phẩm để giữ vững đà tăng trưởng và uy tín trên thị trường xuất khẩu.

VASEP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo giải pháp bảo vệ ngành thủy sản xuất khẩu

Kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam tăng mạnh trong 5 tháng đầu năm 2025, nhưng nguy cơ từ mức thuế đối ứng 46% của Mỹ có thể giáng một đòn nặng lên toàn ngành. Hiệp hội VASEP đã gửi văn bản khẩn tới Thủ tướng Chính phủ và các bộ ngành, kiến nghị có giải pháp bảo vệ ngành xuất khẩu mũi nhọn.

Chuyển đổi số HTX không thể làm theo phong trào

Không chỉ là bước thay đổi công nghệ, chuyển đổi số được ví như cuộc cách mạng sống còn của các hợp tác xã (HTX) nông nghiệp Việt Nam. Hành trình ấy đòi hỏi quyết tâm chính trị, nguồn lực đầu tư và lộ trình cụ thể để đưa nông sản Việt vươn xa toàn cầu.

Malaysia dỡ bỏ thuế chống bán phá giá với thép Việt Nam từ ngày 23/6/2025

Bắt đầu từ ngày 23/6/2025, Malaysia sẽ chính thức dỡ bỏ thuế chống bán phá giá và kết thúc các cuộc điều tra liên quan đến hàng hóa nhập khẩu có xuất xứ hoặc được xuất khẩu từ Việt Nam và Hàn Quốc.

FTA mở rộng đường cho hàng Việt vươn xa

Các hiệp định thương mại tự do (FTA) mở ra cơ hội lớn giúp hàng Việt vươn xa. Doanh nghiệp cần chủ động nâng cao chất lượng, nắm chắc quy tắc xuất xứ và đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế để tận dụng hiệu quả các ưu đãi từ cam kết đã ký.

Từ 1/7, số định danh cá nhân chính thức thay mã số thuế

Từ ngày 1/7/2025, số định danh cá nhân sẽ thay thế hoàn toàn mã số thuế đối với cá nhân, hộ gia đình và hộ kinh doanh. Đây là bước cải cách hành chính quan trọng nhằm đơn giản hóa thủ tục, giảm chi phí và tăng tính minh bạch trong quản lý thuế.

Tăng trưởng kinh tế và áp lực tái cấu trúc nền tảng

Mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025 đạt ít nhất 8% đòi hỏi Việt Nam phải giữ ổn định vĩ mô, cải thiện nội lực và chuyển đổi mô hình phát triển. Đồng thời thích ứng nhanh với biến động toàn cầu để duy trì đà phục hồi và nâng cao năng lực cạnh tranh dài hạn.

Cao su Việt Nam trước ngưỡng cửa chuyển mình

Xuất khẩu cao su Việt Nam khởi sắc nhờ giá tăng và nhu cầu phục hồi. Tuy nhiên quy định chống mất rừng của EU sắp có hiệu lực buộc ngành phải tái cấu trúc toàn diện chuỗi cung ứng để đáp ứng yêu cầu truy xuất nguồn gốc ngày càng khắt khe từ thị trường quốc tế.

Xuất khẩu thủy sản cần chiến lược dài hạn

Trước biến động chính sách thuế từ Mỹ, xuất khẩu thủy sản Việt Nam đang chuyển hướng linh hoạt, đẩy mạnh đa dạng hóa thị trường và sản phẩm chế biến sâu. Đây không chỉ là giải pháp ứng phó ngắn hạn mà còn là chiến lược phát triển bền vững trong dài hạn.

Gạo Việt tìm chỗ đứng bền vững toàn cầu

Dù giá trị xuất khẩu giảm do giá thế giới biến động, gạo Việt vẫn giữ đà tăng trưởng về sản lượng, mở rộng thị trường và định vị rõ phân khúc chất lượng cao. Hướng đi phát thải thấp đang mở ra cơ hội mới cho ngành hàng lúa gạo Việt Nam trên toàn cầu.

VNNPC bứt tốc mùa nắng nóng: Đảm bảo điện an toàn, vượt kế hoạch sản lượng

Bước vào mùa nắng nóng năm 2025, Tổng công ty Điện lực miền Bắc (EVNNPC) đã tạo dấu ấn mạnh mẽ khi đảm bảo cung cấp điện ổn định, an toàn và liên tục cho 27 tỉnh, thành phố khu vực miền Bắc.

Vì sao sản xuất vàng miếng không nên là "cuộc chơi" của ngân hàng?

Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam (VGTA) vừa đề xuất không nên để các ngân hàng thương mại tham gia sản xuất, kinh doanh vàng miếng. Đề xuất này không chỉ dựa trên cơ sở pháp lý, mà còn xuất phát từ những bài học thực tiễn và mục tiêu ổn định thị trường tài chính – tiền tệ trong dài hạn.

Đề xuất điều chỉnh quy định kinh doanh vàng miếng: Cần rõ vai trò và giảm rào cản thị trường

Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam kiến nghị không mở rộng đối tượng tham gia sản xuất vàng miếng và đề xuất giảm điều kiện về vốn để tăng tính cạnh tranh, minh bạch thị trường.

Tiểu thương thời số hóa: Từ sổ tay đến máy tính tiền

Việc bắt buộc dùng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền khiến nhiều tiểu thương lo lắng. Nhưng nếu được hỗ trợ đúng cách, đây sẽ là cơ hội để hộ kinh doanh truyền thống thích nghi, đổi mới và vững vàng hơn trong môi trường số hóa ngày càng phát triển.

Hóa đơn điện tử: Hộ kinh doanh được hỗ trợ tối đa, chưa đặt nặng xử phạt

Dù còn không ít bỡ ngỡ trong thời gian đầu triển khai, việc áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền không làm xáo trộn hoạt động kinh doanh hay thay đổi nghĩa vụ thuế của các hộ kinh doanh. Ngành thuế chủ trương đồng hành, hỗ trợ thay vì xử phạt.

Nông sản Việt vững bước trên hành trình chất lượng

Trước yêu cầu ngày càng cao từ thị trường Trung Quốc, nông sản Việt đang từng bước chuyển mình theo hướng chuyên nghiệp và bền vững. Chuẩn hóa vùng trồng, minh bạch chuỗi cung ứng là chìa khóa để khẳng định thương hiệu nông sản Việt trên trường quốc tế.

Chuyển đổi mô hình hộ kinh doanh để phát triển bền vững

Chuyển đổi từ hộ cá thể lên doanh nghiệp đang mở ra cơ hội nâng tầm quản trị, minh bạch hóa hoạt động và tiếp cận chính sách hỗ trợ. Đây được xem là bước đi tất yếu giúp hộ kinh doanh vươn lên chuyên nghiệp, hòa nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị hiện đại.

Mở rộng đường xuất khẩu cho nông sản Việt

Trước đà giảm sâu của kim ngạch rau quả từ đầu năm 2025, việc đa dạng hóa thị trường, mặt hàng và nâng cao năng lực tuân thủ kiểm dịch quốc tế đang trở thành hướng đi tất yếu để nông sản Việt Nam bứt phá và mở rộng đường xuất khẩu bền vững.

Thanh Hóa quyết liệt phòng, chống dịch tả lợn Châu Phi

Ngày 15/6/2025, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Công văn số 9002/UBND-NN, yêu cầu các sở, ngành, địa phương trên toàn tỉnh khẩn trương triển khai đồng bộ, quyết liệt các biện pháp phòng, chống bệnh dịch tả lợn châu Phi nhằm kiểm soát nguy cơ lây lan và bùng phát dịch trên diện rộng.

Gạo Việt vươn tầm nhờ chiến lược chất lượng

Giá gạo xuất khẩu của Việt Nam biến động trong bối cảnh thương mại toàn cầu nhiều biến chuyển. Tuy nhiên, nhờ định hướng nâng cao chất lượng và mở rộng thị trường, gạo Việt đang khẳng định vị thế ngày càng rõ nét trên bản đồ lương thực thế giới.

Hộ kinh doanh nhỏ trước ngã rẽ hóa đơn điện tử

Việc áp dụng quy định mới theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP khiến nhiều hộ kinh doanh nhỏ lẻ lúng túng, thậm chí tạm dừng hoạt động. Khó khăn lớn nhất đến từ hóa đơn đầu vào và nỗi lo bị xử phạt khi chưa kịp thích ứng với yêu cầu mới.

Đàm phán thương mại Việt - Mỹ vòng 3: Tiến gần hơn đến thỏa thuận song phương

Tại vòng đàm phán thứ 3 diễn ra từ ngày 9–12/6 tại Washington D.C, phía Mỹ đánh giá cao thiện chí và nỗ lực của Việt Nam, đồng thời cơ bản thống nhất với các ý tưởng do Việt Nam đề xuất. Đây là bước tiến quan trọng trong tiến trình hướng tới một thỏa thuận thương mại song phương vì lợi ích cân bằng, bền vững cho cả hai quốc gia.

Xem thêm